Eine Studie zur Förderung der akademischen Textkompetenz im Kontext der DaF-Lehrerausbildung


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Yabancı Diller Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Almanca

Öğrenci: NURCİHAN SÖNMEZ GENÇ

Danışman: Dalım Çiğdem Ünal

Özet:

Türkiye’deki Almanca Öğretmenliği programlarında okuyan öğretmen adaylarının alan bilgilerine erişimleri ağırlıklı olarak verilen eğitimin kapsamında okutulan akademik metinlerin etkili bir biçimde çözümlenmesine dayanmaktadır. Bu çözümlemenin gerçekleştirilebilmesi için öğretmen adaylarının bu metinlerin yazıldığı dilde ‘Bilişsel-Akademik Dil Yeterliliğine’ erişmiş olmaları gerekmektedir. Bu ‘Bilişsel-Akademik Dil Yeterliliği’ ise ancak yeteri düzeyde gelişmiş bir ‘Almanca Akademik Metin Edinci‘ ile sağlanabilmektedir. Türkiye’de 16 farklı devlet üniversitesinde yürütülmekte olan Almanca Öğretmenliği Lisans Programlarının altı tanesinin resmi öğretim dili Almanca olduğu göz önünde bulundurulduğunda, öğretmen adaylarının Almanca yazılmış akademik kaynakları başarılı bir şekilde anlamak ve özümseyebilmeleri için iyi geliştirilmiş bir ‘Almanca Akademik Metin Edincine‘ sahip olmaları gerektiği anlaşılmaktadır. Güncel lisans programlarının ders içeriklerine bakıldığında ise öğretmen adaylarının söz konusu edince zaten sahip olduğu varsayımından yola çıkarak bu edincin sistemli bir şekilde geliştirilmediği anlaşılmaktadır. Ancak ‘Almanca Akademik Metin Edinci‘ karmaşık bilişsel süreçler içermektedir ve bu nedenle özel olarak hazırlanmış eğitimlerle geliştirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada Almanca aday öğretmenlerinin ‘Akademik Metin Edincini‘ geliştirmek amacıyla, güncel lisans programlarına yeni eklenen ‘Akademik Almanca’ dersi için Schmölzer-Eibinger’in (2008) üç-aşamalı-ders modelli ve süreç temelli öğretim yaklaşımı esas alan dijital ders malzemeleri geliştirimiş ve uygulanmıştır. Bu araştırmanın temel amacı, geliştirilen malzemeler ile yürütülen süreç temelli eğitimin öğretmen adaylarının algı ve tutumları üzerindeki etksinin yanısıra, bu eğitimin ‘Akademik Metin Edincini’ üzerine olan etkisini de ortaya koymaktır. Bu amaca bağlı olarak, durum çalışması desenlerinden içe içe geçmiş tek durum araştırması gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, söz konusu eğitimin öğretmen adaylarının daha nitelikli metin çalışmaları oluşturmasında somut etkisinin olduğu ve öğretmen adaylarının algıları ve tutumları üzerinde olumlu yönde etki yarattığı saptanmıştır.