Ebeveyn ve öğretmenlerin bilim okuryazarlık düzeyleri ile okul öncesi dönemde bilim eğitimine ilişkin görüşleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim A.B.D., Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MERVE RABİA GÜL ULUKAN

Danışman: Tülin Güler Yıldız

Özet:

Bu araştırmanın amacı okul öncesi dönemde çocukları olan ebeveynlerin ve okul öncesi öğretmenlerinin bilim okuryazarlık düzeylerini belirlemek, bilim okuryazarlığına ve bilim eğitimine ilişkin görüşlerini incelemek ve karşılıklı beklentilerini ortaya koymaktır. Araştırma karma yöntemlerden açımlayıcı sıralı desende tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu tesadüfi olmayan amaçsal örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemine göre belirlenmiştir. Çalışma grubunu Manisa ili Şehzadeler ve Yunusemre ilçelerinde çalışan öğretmenler ve bu ilçelerde ikamet eden ebeveynler oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel aşamasına katılan 275 öğretmen ve 300 ebeveynin bilim okuryazarlık düzeylerini belirlemek için Temel Fen ve Teknoloji Okuryazarlığı Testi (TFOT) ölçeği ile veriler toplanmıştır. Nitel aşamada yer alan katılımcılar ise nicel aşamaya katılanlar arasından seçilmiştir. Nitel aşamaya katılan 9 öğretmen ve 9 ebeveynin bilim okuryazarlığı ve bilim eğitimine ilişkin görüşleri görüşmeler yoluyla elde edilmiştir. Nicel analiz sonucu öğretmen ve ebeveynlerin bilim okuryazarlık puanlarının bazı sosyo-demografik değişkenlere göre farklılaştığı, öğretmenlerin bilim okuryazarlığı puanlarının ebeveynlerden istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek olduğu bulunmuştur. Nitel bulguların analizinde ise betimsel analiz kullanılmıştır. Öğretmenlerin ve ebeveynlerin bilim okuryazarlığına ve bilim eğitimine ilişkin görüşlerinin bilim okuryazarlık düzeylerine paralel olarak farklılık gösterdiği anlaşılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre nitel bulguların nicel bulguları desteklediği belirlenmiştir. Bulgular ilgili alan yazın çerçevesinde tartışılmış ve bu bulgular doğrultusunda araştırmacılara, öğretmenlere ve ebeveynlere önerilerde bulunulmuştur.