Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi (Türkçe), Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nilüfer Düz
Danışman: Pervin Rukiye Dinçer
Özet:
Desmin, kas hücrelerinin ara filament proteinidir. Lif şeklindeki üç boyutlu yapısı ile
miyofibrillerin yapısında ve işlevinde, hücredeki organellerin pozisyonunda ve sinyal
iletiminde temel rol almaktadır. 2. kromozomun uzun kolunda (2q35) yer alan desmin
(DES) genindeki mutasyonlar, otozomal resesif veya dominant aktarılan ve sporadik
görülen miyopatilere veya kardiyomiyopatilere yol açar. Bu gendeki mutasyonlardan
kaynaklı hastalıklar genel olarak erken başlangıçlıdan geç başlangıçlıya kadar değişen,
geniş bir yelpazeye sahiptir. Desmin ile ilişkili hastalıklarda protein agregatları ve
miyofibrillerde dejeneratif değişiklikler görülmektedir. Ayrıca protein-protein
etkileşimleri, hücredeki sinyal kaskatı, mitokondri işlevi ve protein kalite kontrol
mekanizmaları bu mutasyonlardan etkilenir. Ultra nadir, otozomal resesif kalıtıma
sahip DES’in kuyruk domainindeki splicing mutasyonundan kaynaklanan (c.1289-2A>G)
LGMD2R, önceki çalışmalarımızda saptanmıştır. Hastalarda mutant DES’in ifade
seviyesi sağlıklı kişilere kıyasla aynı olsa da, DES c.1289-2A>G mutasyonunu taşıyan
hastalarda ilerleyen yaşlarda bir kas dejenerasyonunun ortaya çıkmasının sebebi yıllar
boyunca gerçekleşen mekanik yüklemeler olabilir. Elde ettiğimiz önveriler
doğrultusunda bu tez çalışmasında, farklılaşmış ve farklılaşmamış iskelet kası
hücrelerine in-vitro mekanik yükleme uygulayarak öncelikle konfokal immünfloresan
mikroskop incelemesi ve immünblot çalışmaları ile desminin çekirdekteki yerleşimi ve
ardından lusiferaz bildirici gen ve kromatin immünpresipitasyon deneyleri ile desminin
transkripsiyon süreci üzerindeki etkisi araştırılacaktır. İskelet kasında desmin proteinin
mekanoregülatör rolü ilk kez bu tez kapsamında araştırılacaktır. Ayrıca, bu tez çalışması
ile desmine bağlı mekanosensitif yeni bir yolağın tanımlanmasına katkı sağlanacaktır.