Çevrimiçi öğrenme ortamında öğrencilerin başarımla ilgili duyguları, duygu düzenleme stratejileri ve bağlılıklarının modellenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi A.B.D., Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EDA BAKIR

Danışman: Yasemin Usluel

Özet:


Öğrenme süreci bilişsel, sosyal ve duygusal boyutları içermektedir. Ancak alanyazın tarandığında, bilişsel süreçler ve akademik başarı arasındaki ilişkiye odaklanıldığı, duygu boyutunun geri planda kaldığı dikkati çekmektedir. Bu tez kapsamında çevrimiçi öğrenme ortamlarında öğrencilerin başarımla ilgili duyguları ve bu duyguların öncülleri olan öğrenmeye olan kontrol inancı ve görev değeri, duygu düzenleme stratejileri ve öğrenci bağlılığı ile ilgili bir modelin oluşturulması ve test edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Türkiye’deki Eğitim Fakültelerinde öğrenim gören ve veri toplama araçlarını tam ve doğru olarak yanıtlayan 1450 öğretmen adayı bu tezin çalışma grubunu oluşturmuştur. Verilerin analizinde bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi ve yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Ulaşılan bulgulara göre öğretmen adaylarının başarımla ilgili olumlu ve olumsuz duyguları cinsiyete ve anne-baba eğitim durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermezken; sınıf düzeyine göre dördüncü sınıfların lehine anlamlı bir fark olduğu ortaya çıkmıştır. Duygu düzenleme stratejilerinden yeniden değerlendirme stratejisinde cinsiyete, sınıf düzeyine ve anne-baba eğitim durumuna göre anlamlı bir farklılık çıkmazken; bastırma stratejisinde cinsiyete göre erkekler lehine anlamlı bir farklılık ortaya çıkmıştır. Öğrenci bağlılığı cinsiyete ve anne-baba eğitim durumuna göre anlamlı olarak farklılık göstermezken, sınıf düzeyine göre anlamlı olarak farklılaşmıştır. Yapısal eşitlik modeli sonuçlarına göre olumlu ve olumsuz duygular modelinde öğrenci bağlılığı; görev değeri, başarımla ilgili olumlu ve olumsuz duygular, yeniden değerlendirme stratejisi yapıları tarafından yordanmıştır. Sonuç olarak, çevrimiçi bir öğrenme ortamında öğrenci bağlılığını, görev değeri ve başarımla ilgili duyguların en fazla etkilediği ortaya çıkmıştır. Buradan hareketle çevrimiçi ortamlarda dersler, görevler ya da etkinlikler tasarlanırken bu iki yapının özellikle süreçte dikkate alınması önerilebilir