Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GİZEM ÖZDEMİR
Danışman: Serkan Yılmaz
Özet:
Çevre sorunları her geçen gün artmakta ve etkileri hayatımızı doğrudan etkilemektedir. Bu
sorunların ortadan kalkması için tek çözüm bilinçli bir toplumdur. Bilinçli bir toplum ise küçük
yaştan itibaren başlayan, tüm disiplinleri içeren, gerçek yaşam sorunlarını ele alan çözüm
odaklı bir eğitimle mümkündür. Bu araştırmada; sürdürülebilir bir dünya için disiplinlerüstü
yaklaşımla hazırlanan bir çevre eğitim programının, öğrencilerin çevre bilincine etkisi
incelenmek istenmiştir. Program, 2021–2022 eğitim-öğretim yılında uygun örnekleme
yöntemiyle seçilen bir kamu ortaokulundaki 5, 6 ve 7. sınıf öğrencilerine farklı branşlardan
öğretmenler tarafından uygulanmıştır. Programda çevre sorunları yedi temaya ayrılmış ve
temalara uygun toplamda 63 etkinliğin uygulama süresi 9 ay sürmüştür. Araştırmaya katılan
öğrenci sayısı 385, öğretmen sayısı ise 30’dur. Çalışmanın nicel boyutunda öğrencilere
çevre bilinci anketi ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Ayrıca öğrencilerden
araştırmacı tarafından geliştirilen etkinlik değerlendirme formu ile etkinlikleri
değerlendirmeleri istenmiştir. Nitel boyutta ise çevre eğitimi programına tabi tutulan
öğrencilerin ve öğretmenlerinin görüşleri alınmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme tekniğinin
kullanıldığı nitel kısımda, her sınıf düzeyinden onar öğrenci olmak üzere toplam 30 öğrenci
(15 kız ve 15 erkek) ve 10 öğretmenle görüşülmüştür. İçerik analizi yoluyla elde edilen
bulgulara göre, programın hem öğrencilerin hem de öğretmenlerin çevre bilgisi, tutum ve
davranışları üzerinde olumlu etkileri olmuştur. Nicel bulgular da bu bulguyu desteklemiştir.
Öğrencilerin çevre bilinci testinin tüm boyutlarından aldıkları puanlar son test lehine anlamlı
farklılık göstermiştir. Sonuçlar doğrultusunda, çevre eğitimin tek bir dersle ilişkilendirildiği
çalışmalar yerine tüm branşları içeren uzun soluklu bir program uygulanması
önerilmektedir. Bu çalışmanın, bu öneri doğrultusunda uygulayıcı öğretmenlere örnek teşkil
ederek alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir.