Web 2.0 Destekli Süreç Odaklı Rehberli Sorgulayıcı Öğrenme Yönteminin Kimyasal Tepkime Hızı Konusundaki Kavramsal Anlama ve Sosyal Öğrenme Stratejilerine Etkisi


Alan B., Alkan R., Şen Ş.

9. Ulusal Kimya Eğitimi Kongresi (UKEK-2025), Artvin, Türkiye, 9 - 11 Ekim 2025, ss.1, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Artvin
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İçinde bulunduğumuz zaman diliminde hızla gelişen teknoloji sayesinde eğitim sürecinde kullanılabilecek birçok dijital materyal ortaya çıkmıştır. Web 2.0 araçları bunun için en iyi örneklerdendir. Web 2.0 araçları sayesinde, soyut kavramların sıkça bulunduğu kimya dersinde öğrencilerin öğretilmek istenen kavramları zihinlerinde canlandırması, öğrenme süreçlerinde aktif rol alması, işbirlikçi öğrenme ortamlarının oluşturulması ve kalıcı öğrenmenin gerçekleşmesi mümkün hale gelmektedir. Bu noktadan hareketle, bu araştırma, Web 2.0 araçları ile desteklenmiş Süreç Odaklı Rehberli Sorgulayıcı Öğrenme (W2-SORSÖ) yönteminin 11. sınıf öğrencilerinin kimyasal tepkimelerde hız konusundaki kavramsal anlamalarına ve Öğrenmede Güdüsel Stratejiler Ölçeğinin (ÖGSA) yardım arama ve akran öğrenimi alt boyutlarına etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu araştırmada ön test–son test eşitlenmemiş kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2024-2025 eğitim-öğretim yılında bir devlet lisesinde öğrenim gören 62 (30 deney, 32 kontrol grubu) on birinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Deney grubunda konu W2-SORSÖ yöntemiyle, kontrol grubunda ise mevcut öğretim yöntemiyle işlenmiştir. Veri toplama araçları olarak kimyasal tepkime hızı kavram testi ve ÖGSA'nın yardım arama ve akran öğrenimi alt boyutları kullanılmıştır. Ön test sonuçları, kavramsal anlama, akran öğrenimi ve yardım arama değişkenleri bakımından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığını göstermiştir. Bu durum, grupların başlangıç düzeylerinin benzer olduğunu ortaya koymaktadır. Son test bulgularına göre, kavramsal anlama ve yardım arama değişkenlerinde deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Buna karşın, akran öğrenimi açısından herhangi bir istatistiksel fark gözlenmemiştir. Etki büyüklüğü analizleri sonucunda, kavramsal anlama ve yardım arama için hesaplanan etki büyüklükleri dikkate alındığında, her iki değişkenin de büyük etki büyüklüğü düzeyinde olduğu belirlenmiştir. Sonuçlar, W2-SORSÖ yönteminin kimyasal tepkimelerde hız konusundaki kavramsal anlamayı mevcut öğretim yöntemine kıyasla anlamlı düzeyde artırdığını ve öğrencilerin yardım arama stratejilerini geliştirdiğini göstermektedir. Ancak akran öğrenimi stratejileri üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Bu durum, W2-SORSÖ 'nün bireysel sorgulamaya dayalı yapısının grup dinamiklerini sınırlı düzeyde etkilemesiyle açıklanabilir. Bulgular, W2-SORSÖ'nün kimya eğitiminde kavramsal öğrenmeyi destekleyen ve öğrencilerin öğrenme sürecinde yardım arama davranışlarını olumlu yönde etkileyen etkili bir yöntem olduğunu ortaya koymaktadır. Öğretmenlerin, özellikle soyut ve kavramsal zorluk içeren kimya konularında W2-SORSÖ yöntemini kullanmaları, öğrencilerin hem akademik başarılarını hem de öğrenme sürecinde aktif katılım ve destek arama davranışlarını geliştirmelerine katkı sağlayabilir. Gelecek araştırmalarda farklı kimya konuları ve daha uzun süreli uygulamalarla W2-SORSÖ'nün etkililiği test edilebilir.

In the current era, rapidly developing technology has led to the emergence of numerous digital materials that can be utilized in educational processes. Web 2.0 tools represent exemplary instances of such technological innovations. Through Web 2.0 tools, it becomes feasible for students to visualize abstract concepts frequently encountered in chemistry courses, assume active roles in their learning processes, establish collaborative learning environments, and achieve permanent learning outcomes. Building upon this premise, the present study aims to investigate the effect of Web 2.0-supported Process-Oriented Guided Inquiry Learning (W2-POGIL) method on eleventh-grade students' conceptual understanding of chemical reaction rate and the help-seeking and peer learning subdimensions of the Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ). A quasi-experimental pretest-posttest nonequivalent control group design was employed in this research. The sample comprised 62 eleventh-grade students (30 experimental, 32 control) enrolled at a public high school during the 2024-2025 academic year. The experimental group received instruction through the W2-POGIL method, while the control group was taught using traditional instructional approaches. Data collection instruments included a chemical reaction rate concept test and the help-seeking and peer learning subscales of the MSLQ. Pretest results demonstrated no statistically significant differences between groups in terms of conceptual understanding, peer learning, and help-seeking variables, indicating comparable baseline levels. Posttest findings revealed statistically significant differences favoring the experimental group in conceptual understanding and help-seeking variables. However, no statistical difference was observed regarding peer learning. Effect size analyses indicated that both conceptual understanding and help-seeking exhibited large effect sizes.

The results demonstrate that the W2-POGIL method significantly enhanced conceptual understanding of chemical reaction rate compared to traditional instruction and improved students' help-seeking strategies. However, it did not yield significant effects on peer learning strategies. This finding can be attributed to W2-POGIL's structure emphasizing individual inquiry, which may have limited its influence on group dynamics. The findings suggest that W2-POGIL represents an effective instructional method that supports conceptual learning in chemistry education and positively influences students' help-seeking behaviors during the learning process. Teachers' implementation of the W2-POGIL method, particularly for abstract and conceptually challenging chemistry topics, may contribute to developing students' academic achievement as well as their active participation and support-seeking behaviors in the learning process. Future research could examine the effectiveness of W2-POGIL across different chemistry topics and through extended implementation periods.