Probleme Dayalı Öğrenimin Öğrencinin Akademik Başarı, Motivasyon ve Tutumuna Etkisi Hakkında Literatür Taraması

GLOBETS 2024, Konya, Türkiye, 25 - 29 Ekim 2024, ss.36-37

Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
Basıldığı Şehir: Konya
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.36-37
Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Konu ve Amaç

Probleme dayalı öğrenme metodu öğrencileri aktif rolde tuttuğu ve öğretmenin daha çok yardımcı rolünde olduğu için öğrencilerin fen dersine karşı tutumu, motivasyonlarını ve akademik başarısını arttırması dolayısıyla fen bilgisi öğretmenleri için tercih edilmesi önerilen bir metottur. Bu metot eğitimde problem durumlarının kullanılması, öğrencilerin gruplar halinde çalışması, bilgiye öğrencinin kendisinin ulaşması gibi yönlerle diğer öğrenme yaklaşımlarından farklıdır.

Bu çalışmanın amacı, öğrencilerin fen bilgisi derslerinde probleme dayalı öğretim metoduna yönelik tutumunun, akademik başarılarının ve derslere karşı motivasyonlarının değişimi literatürdeki araştırmaları inceleyerek açıklamaya çalışmaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışmaya yön veren araştırma sorusu şudur: fen bilimleri derslerinde probleme dayalı öğrenme metodu kullanıldığında ortaokul öğrencilerinin motivasyon, akademik başarı ve derse yönelik tutumları nasıldır?

Yöntem

Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden literatür taraması kullanılmıştır. Makale ve tezler için Proquest, Eric, , Yök Tez, Taylor and Francis, JSTOR, Wiley Online Library veri tabanları incelenmiştir. Bu veri tabanlarından yapılan seçim süreci sonucunda 16 tane tez ve makale incelenmiştir. Veri tabanlarında arama yaparken anahtar kelimeler (probleme dayalı öğrenme, başarı, tutum, motivasyon, problem based learning, achievement, attitude, motivation) belirlenmiştir. Konuyla ilgili olan makale ve tezler akademik başarı, motivasyon ve tutum kavramlarına göre kategorilere göre ayrılmıştır. Bulunan makale ve tezlerden konuyla ilgili olmayanlar ayrıştırılarak bir tablo haline getirilmiştir. Makale ve tezlerin yöntemi ( deneysel, meta-analiz, tarama metotları ve nitel, nicel ve karma desenler), çalıştığı kişiler, elde edilen sonuçlar ve bulgular detaylı bir şekilde incelenerek analiz edilmiştir. Son aşamada ise araştırma sorusu ile ilişkili makale ve tezler ortaya çıkarılarak yorumlanmış ve raporlanmıştır.

Bulgular

İncelenen makale ve tezlerden elde edilen verilere göre probleme dayalı öğrenim metodu kullanıldığında öğrencilerin motivasyonlarının değişimi geleneksel öğrenim kadar etkili olmayabildiği veya artabildiği olarak bulunmuştur. Probleme dayalı öğrenim metodunun öğrencilerin akademik başarısı üzerine etkisi açısından değerlendirildiğinde çoğunlukla öğrencilerin başarısını olumlu yönde değiştirmektedir. Ayrıca yapılan çalışmalar genel olarak probleme dayalı öğrenim metodunun fen bilgisi dersine yönelik tutumuna olumlu yönde değiştirdiğini buna karşın derse yönelik tutumun etkisi olmayacağı da bulunmuştur. Ek olarak, PDÖ’nün öğrencilerin bilgi düzeyini, tutumlarını ve özgüvenini geliştirdiği gösterildi. PDÖ’nün kullanıldığı derslerde öğrenciler derse karşı daha pozitif tutum geliştirdiği ve daha iyi performans sonuçları gösterdikleri ortaya çıktı. Genel olarak her sınıf seviyesinde probleme dayalı öğrenim metodunun geleneksel yönteme göre daha etkili olduğu yapılan deneysel çalışmalarda bulunmuştur. Fakat yapılan bazı çalışmalarda da bu 3 alt başlığın olumlu etkilenmediği de bulunmuştur.

Sonuç ve Öneriler

Bulunan tez ve makalelere bakılarak ortaokul, lise ve üniversite düzeyinde yapılan araştırmalarda genel olarak öğrencilerin motivasyonlarının, fen bilgisi dersine yönelik tutumlarının ve akademik başarılarının arttığı gözlemlenmiştir. Fakat bazı makalelerde bu duruma karşıt olarak probleme dayalı öğrenmenin öğrencilerin motivasyonlarının , fen bilgisi dersine yönelik tutumun ve akademik başarının arttırmadığı da bulunmuştur. Yapılan araştırmalar genel olarak deneysel metot türündedir ve bu araştırmalarda probleme dayalı öğrenim metodu ile geleneksel metot karşılaştırılmıştır. Bu araştırmalarda bulunanlar doğrultusunda genel olarak probleme dayalı öğrenim metodunun geleneksel metoda göre daha etkili olduğu sonucuna varılabilir. Öğrencilerin motivasyonları ve derse olan tutumları akademik başarılarını etkileyebilir. Öğrenciler derse bilişsel boşluk ile geldiğinden boşluğu doldurmak için durumsal ilgilerinin arttırılması gerekmektedir. Öğretmen bu artışı sağlamak amaçlı probleme dayalı öğretim metodunu öğrenci farklılıklarına yönelik uygun hale getirerek sağlamalıdır. Eğer öğretmen bu bahsedilen durumları sağlarsa öğrencilerin fen bilgisi dersine karşı tutumları, akademik başarıları ve motivasyonları olumlu yönde değişebilir.