Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, cilt.7, sa.2, ss.4-19, 2007 (Hakemli Dergi)
Özet: Çağdaş demokrasilerde
siyasal yaşama katılma, herkes için vazgeçilmez bir haktır. Ancak engelliler bu
hakları, son derece sınırlı bir biçimde kullanabilmektedirler. Siyasal yaşama
katılma, günümüz demokrasilerinin vazgeçilmez unsurlarındandır. Her bireyin
siyasal yaşama katılma düzeyi aynı değildir. Alanyazına göre siyasal katılmayı etkileyen sosyo-ekonomik
değişkenler; gelir, meslek,
eğitim, cinsiyet, yerleşme biçimi, göç, sınıfsal konum ve yaştır. Ruhbilimsel
değişkenler ise etkenlik duygusu, yurttaşlık görevi duygusu, empati, sosyal
girişkenlik duygusu, yabancılaşma, anomi ve sinik olma duygusudur. Son olarak
bireyle ve çevreyle ilgili siyasal değişkenlerden söz edilmektedir.
Engellilerin siyasal yaşama katılımı, dünyanın her yerinde olduğu gibi
ülkemizde de oldukça düşüktür. Özellikle siyasal alana etkin katılım konusunda
önemli güçlükler bulunmaktadır. Siyasal partilere üye olmak, parti organlarında
görev almak, belediye başkanı, belediye meclisi üyesi, il genel meclisi üyesi
olmak, milletvekili seçilmek gibi ölçütlerden bakıldığında engellilerin
özellikle dışlandığını söylemek yanlış olmaz. Bilindiği gibi siyasal alana
katılımın önemli bir aracı da sivil toplum örgütlerinde etkin görev almaktır.
Engellilerin gerek engelli örgütlerinde gerekse diğer sivil toplum örgütlerinde
üyelik, yöneticilik gibi pozisyonlarda yeterince yer almadıkları da
bilinmektedir.
Anahtar Sözcükler: engel, engelliler, demokrasi, siyasal katılma, siyasal parti,
sivil toplum örgütü
THE DISABLED: THOSE WHO REMAIN AT THE PERIPHERY OF
POLITICS
Abstract: Participation to
political life is an inalienable right for everyone in
contemporary democracies. However, persons with disabilities draw on
this right extremely limitedly. Participation to political life is one of the
indispensible elements of contemporary democracies. Each person participates to
the political life at the different level. According to literature, income,
occupation, education, gender, location, class and age are the socio-economic
factors that affect to the political participation. Sense of being active,
sense of civic duty, empathy, sense of being socially assertive, alienation,
anomie, and being cynic are the psychological variables. Finally, it mentioned
about political variables related to the individuals and environment. Participation levels of the persons with
disabilities are extremely low in our country as well as in the world. Especially, there are important difficulties
to active participation to the political area.
It is not wrong to say that persons with disabilities are sidelined in
those criteria, e.g., membership to political parties, assignment to the boards
of political parties, being mayor, membership at municipal council, membership
at city council, being Member of Parliament. As it known, another important
vehicle of the active participation to the political area is being active in
nongovernmental organizations. Finally, it is known that persons with
disabilities did not take place at the disabled organizations, as well as other
civic organizations in terms of membership and as an administrator.
Key words: barrier, persons with disabilities,
democracy, political participation, political party, non-governmental organization