Ebeveyn Sosyotelizminin Ergenlerdeki Olumsuz Yansımaları: Sistematik Bir Derleme


Creative Commons License

AYDOĞDU F., KOCTURK N.

Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, cilt.30, sa.1, ss.11-19, 2023 (Scopus) identifier identifier

Özet

Akıllı telefonların çok fonksiyonlu yapısı ve kullanım yaygınlığı sonucunda sosyotelist davranışlara yaşamın herhangi bir alanında karşılaşmak olasıdır. İngilizce “phone” (telefon) ve “snubbing” (küçümseme, göz ardı etme) kelimelerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulan bu yeni kelime, bireylerin sosyal ortamlarda cep telefonlarıyla aşırı ilgilenmesi ve doğal olarak dikkatlerini diğer insanlardan uzaklaştırması olarak açıklanmaktadır. Ebeveyn sosyotelizmi, ebeveynlerin çocukları ile olan iletişimlerinde telefonlarıyla daha fazla ilgilenmeleri sonucunda çocukları ile olan ilişkinin engellemesini içerir. Ebeveyn sosyotelizmi, ebeveyn-çocuk iletişimini etkileyebileceğinden ergenin bazı risklerle karşı karşıya kalmasına yol açabilir. Bu nedenle, bu sistematik derlemenin amacı: alanyazında ebeveyn sosyotelizminin (parent phubbing) ergenlik dönemi bağlamında doğurgularını sistematik bir şekilde incelemektir. Bu amaçla da çalışmada “Ebeveyn sosyotelizminin ergenlik dönemi bağlamında doğurguları nelerdir?” sorusuna cevap aranmıştır. Veri tabanlarında yapılan aramalar sonucunda derinlemesine incelenen on üç araştırmanın sonuçları sentezlenmiştir. Bulgular ebeveyn sosyotelizminin ergenlerin depresyonlarını, yaşam doyumlarını, sorunlu akıllı telefon kullanımları ya da cep telefonu bağımlılıklarını, siber zorbalık davranışlarını ya da siber zorbalığa maruz kalmalarını, akademik tükenmişliklerini ve yalnızlıklarını doğrudan veya aracı değişkenler aracılığıyla yordayabileceğini düşündürmektedir. Bulgular bütünsel bir yaklaşımla ele alınarak alanda çalışan araştırmacılara ve uygulayıcılara öneriler sunulmuştur.
As a result of the multifunctional nature and prevalence of smartphones, it is possible to encounter phubbing behaviors in any area of life. This new word, which is formed by combining the English words “phone” and “snubbing”, is explained as individuals’ excessive interest in mobile phones in social environments which naturally distracts their attention from other people. Parental phubbing involves inhibiting the relationship with their children because of parents being more concerned with their phones in their communication with their children. Parental phubbing may affect the parent-child communication and may cause the adolescent to face some risks. Therefore, the purpose of this systematic review is to systematically examine the implications of parental phubbing in the context of adolescence in the literature. For this purpose, the answer to the question “What are the consequences of parental phubbing in the context of adolescence?” has been sought in this study. As a result of the searches made in the databases, the results of thirteen studies that were examined in depth were synthesized. Results suggest that parental phubbing may predict adolescents’ depression, life satisfaction, problematic smartphone use or cell phone addiction, cyberbullying behaviors or exposure to cyberbullying, academic burnout and loneliness either directly or through mediator variables. The findings were handled with a holistic approach and suggestions were presented to researchers and practitioners working in the field.