TÜRKİYE TARIM SEKTÖRÜNDE ÜRÜNLER BAZINDAETKİNLİK DEĞERLENDİRMESİ


MENTEN C., ÇEKİÇ B., ATICI K. B.

Verimlilik Dergisi, sa.1, ss.117-142, 2020 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2020
  • Dergi Adı: Verimlilik Dergisi
  • Sayfa Sayıları: ss.117-142
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın temel amacı, 2010 - 2016 döneminde Türkiye tarım sektöründe üretimi yapılan 61 adet bitkisel ürünün Veri Zarflama Analizi (VZA) ve VZA Tabanlı Malmquist Toplam Faktör Verimlilik (MTFV) Endeksi kullanılarak etkinliklerinin ölçülmesi ve değerlendirme altındaki yıllar arasında etkinlik değişmelerinin gözlemlenmesidir. Yapılan analizlerde, her bir bitkisel ürün, karar birimi olarak değerlendirilmiştir. Etkinlik analizlerini takiben, dönemler arasındaki etkinlik değişimini değerlendirmek amacıyla Malmquist Toplam Faktör Verimliliği Endeksi analizleri yapılmıştır. Böylelikle, 2010 - 2016 yılları arasındaki Türkiye düzeyinde ürün üretim süreç etkinlik değişmeleri gözlemlenebilmiş ve değerlendirme altındaki dönemler arasında etkinlik skorlarını karşılaştırılabilme imkânı sağlanmıştır. Elde edilen sonuçlar ile Türk tarım sektörü üzerine makro boyutta bir bakış açısı sağlanması amaçlanmıştır. Etkinlik analizlerinde, 2010 - 2016 yılları arasında Türk tarımında en yüksek sayıda etkin birime sebzeler kategorisinde ulaşılmıştır. Malmquist TFV Endeksindeki en büyük ilerleme % 40,2 ile çavdar biriminde, en büyük gerileme ise % 31,8 ile pırasa biriminde gözlenmiştir. Kategorik açıdan değerlendirildiğinde, Malmquist TFV Endeksinde en büyük ilerlemeyi meyveler, içecek ve baharat bitkileri sergilemiştir.
The main purpose of this study is to measure efficiency and to observeefficiency change of produced 61 crops in the Turkish agricultural sector in2010 - 2016 period with using Data Envelopment Analysis (DEA) and DEA based Malmquist Total Factor Productivity Index. Each crop was considered asa decision-making unit in both of analysis. Following the efficiency analysis,Malmquist Total Factor Productivity Index analysis was performed to evaluatethe efficiency change between the periods. Thus, efficiency change of cropproduction process in Turkish agricultural sector between the years 2010 - 2016could be observed and the opportunity to compare their efficiency scores hasbeen achieved between the periods under evaluation. The aim is to provide amacro perspective on Turkish agriculture sector with the results obtained. Inefficiency analysis, the highest number of efficient units in Turkish agriculture isfound in the vegetables category during 2010 - 2016. The highest increase rateof Malmquist TFV index was observed in rye unit with 40.2% and the biggestdecrease rate was observed in leek unit with 31,8 %. In terms of categories, thebiggest progress on the Malmquist TFP index was indicated by fruits, beveragesand spice crops.