3. Ulusal Proteomik Kongresi, İstanbul, Türkiye, 27 Şubat 2020, ss.13
Amaç: Desmin kas kasılmasında görevli, z-diskleri birbirine bağlayan bir ara filament
proteinidir. Lamin b ise çekirdek zarfının iç kısmıda bulunan çekirdek zarfı bütünlüğünün
korunması, replikasyonun düzenlenmesi gibi görevler üstlenen bir ara filament proteinidir.
Çekirdekte yerleşim gösteren lamin b ve sitoplazmik bir ara filament proteinin olan desminin
birlikte çöktüğü daha önce tarafımızca yapılan çalışmada gösterilmiştir. Bu çalışmanın amacı
ise etkileşim ağında yer alan diğer proteinlerin yüksek ölçekli kütle spektrometrisi kullanılarak
tespit edilmesi ve desmin ve lamin b proteinlerinin görev aldıkları ortak yolakların analizi ile
etkileşimin fonksiyonunun aydınlatılmasıdır.
Yöntem: Çalışmada zebra balığı (Danio rerio) iskelet kası dokusundan protein izole
edilerek desmin ve lamin b proteinlerine yönelik antikorlar kullanılmış ve birlikte-immün
çöktürme yapılmıştır. İmmünçöktürme lizatı poliakrilamid jelde yürütülerek örnekler
moleküler ağırlıklarına göre 5 fraksiyona ayrılmıştır. Fragmante edilen jel InGel digestion
ile parçalanmıştır. Analizler için Thermo Scientific Q Exactive Quadrupole-Orbitrap Mass
Spectrometer with nano Liquid Chromatography cihazı kullanılmıştır. Analiz sonrası elde edilen
ham veri MaxQuant Proteome Discoverer programı kullanılarak işlenmiştir.
Bulgular: Desmin ve lamin B için olası etkileşim partnerleri belirlendikten sonra, elde edilen
protein listeleri farklı veri tabanları kullanılarak analiz edilmiştir. Bağlanma partnerlerinin genel
olarak aktin-, kalsiyum iyonu-, ATP-bağlayıcı, motor aktivitesi olan ve sitoiskelet organizasyonu,
iskelet kası ve kardiyosit farklılaşması ile kas kasılmasında görevli proteinler olduğu tespit
edilmiştir. Ayrıca ilgi çekici bir biçimde transkripsiyonel bir kofaktör ve stres yanıtına cevapta
görevli bir protein de listede görülmüştür.
Sonuç: Desmin ve lamin b etkileşim ağında yer alan yeni aday proteinlerin tespit edilmesi ile
bu iki proteinin etkileşiminin iskelet kası farklılaşması ve kasılmasında görev alabileceğine
dair ilk defa öncül veriler elde edilmiştir. Elde edilen veriler ışığında fonksiyonel analizlerin
yapılmasıyla kas fizyolojisine dair yeni bilgiler elde edilebilecektir. Çalışma Hacettepe
Üniversitesi BAP Birimi tarafından desteklenmiştir (THD-2018-17210).