Bu çalışmanın amacı, farklı vertikal iskeletsel paterne sahip bireylerde panoramik radyografiler üzerinden posterior dişlerin meziodistal angulasyonlarını incelemektir. 120 hastanın sefalometrik radyografilerinde GoGn-SN açısı ve SGo/NMe oranı ölçülmüştür. Bu ölçümler doğrultusunda hastalar hipodiverjan, normodiverjan ve hiperderverjan olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. Posterior dişlerin maksilla ve mandibuladaki meziodistal angulasyonları panoramik radyografilerde ImageJ yazılımı kullanılarak ölçülmüştür. İstatistiksel analizde tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve ardından Bonferroni düzeltmeli post-hoc testler uygulanmıştır. Vertikal malokluzyon grupları arasında posterior diş açılanmalarında anlamlı farklılıklar gözlenmiştir. Maksillada, sağ birinci molar ile sol ikinci premolar ve birinci molarda istatistiksel olarak anlamlı farklar bulunmuştur. Mandibulada ise her iki premolar ile sol kaninde belirgin farklılıklar izlenmiştir. Bu farklılıklar özellikle hipodiverjan ve hiperdiverjan bireyler arasında belirgindir. Hipodiverjan bireylerde posterior dişler daha dik konumlanırken, hiperderverjan bireylerde daha fazla açılanma gözlenmiştir ve bu da dişlerin eğimli bir pozisyonda olduğunu göstermiştir. Vertikal iskeletsel patern, posterior dişlerin açılanmalarını etkilemektedir. Bu nedenle ortodontik tanı ve tedavi planlamasında dikey büyüme yönü mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Panoramik radyografiler angulasyon değerlendirilmesi amacıyla kullanılabilmektedir.
The aim of this study is to investigate the mesiodistal angulations of posterior teeth on panoramic radiographs in individuals with different types of vertical malocclusion. The GoGn-SN angle and the SGo/NMe ratio were measured on cephalometric radiographs of 120 patients. Based on these measurements, the patients were classified into three groups according to their vertical skeletal patterns: hyperdivergent, normodivergent, and hypodivergent. Using the ImageJ software, the mesiodistal angulations of the posterior teeth in both the maxilla and mandible were measured on panoramic radiographs. Statistical analysis was performed using one-way analysis of variance (ANOVA) followed by Bonferroni-corrected post-hoc tests. Significant differences in posterior tooth angulations were observed among the vertical malocclusion groups. In the maxilla, statistically significant variations were found in the right first molar, the left second premolar and first molar. In the mandible, both premolars and the left canine showed significant differences, primarily between hypodivergent and hyperdivergent individuals. Posterior teeth were more upright in hypodivergent individuals, whereas hyperdivergent individuals exhibited greater angulation values, indicating a more inclined orientation relative to the horizontal reference plane. The vertical skeletal pattern affects the angulation of posterior teeth. Therefore, vertical growth direction should be taken into consideration in orthodontic diagnosis and treatment planning, and panoramic radiographs may be utilized for this purpose.