YETİ YİTİMİ OLAN GENÇLER İÇİN FİZİKSEL AKTİVİTENİN ÖNEMİ


ESATBEYOĞLU F.

journal of physical therapy and rehabilitation, cilt.3, sa.1, ss.31, 2016 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Özet
  • Cilt numarası: 3 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2016
  • Dergi Adı: journal of physical therapy and rehabilitation
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.31
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Ülkemizde yeti yitimi olan bireylere ilişkin yapılan birçok düzenleme (örn. istihdam, çevresel düzenlemeler, toplu taşıma araçlarındaki düzenlemeler) ile onların sosyal hayatla iç içe olmaları geçmişe oranla nispeten kolaylaştırılmakla birlikte, gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında yeterli değildir. Bu düzenlemelerin önemli bir parçasını oluşturan fiziksel aktiviteye katılıma yönelik girişimsler ise yok denecek kadar azdır. Buradan hareketle güncel literatür ışığında, fiziksel aktiviteye katılımda yetimi olan gençlerin karşılaştıkları bireysel ve çevresel engelleri tartışmak, olası engellere çözüm önerileri sunmak ve fiziksel aktiviteye katılımla beraber yeti yitimi olan gençlerde görülen olumlu değişimleri (örneğin fizyolojik, psikolojik, sosyal) paylaşmak bu derlemenin temel amacıdır. Yöntem: Elektronik ortamda yapılan literatür taraması sonuncunda fiziksel aktivitenin yeti yitimi olan gençler için faydaları ve fiziksel aktiviteye katılım engelleri ve kolaylaştırıcıları kapsamında 74 güncel yayın (2000 yılı ve sonrası) tespit edilmiştir. Bulgular beş kategoriye ayrılmıştır: tesislerin erişilebilirliği, fiziksel aktivite için olanaklar, fiziksel aktiviteye katılım engelleri ve fiziksel aktivitenin psiko-sosyal ve fizyolojik. Bulgular: Fiziksel aktivite, yeti yitimi olan gençlerin engelleri dolayısıyla içinde bulundukları ruh hali ve toplumun kendilerine yönelik tavırlarının doğal sonucu olarak ortaya çıkan saldırganlık, öfke ve kıskançlık gibi duygularını kontrol etmelerini sağlamaktadır. Ayrıca, fiziksel aktivitenin fiziksel, psikolojik etkilerine ek olarak kaynaştırma (bütünleştirme) ve rehabilitasyon süreçlerini doğrudan etkileyen bir faktör olması da dikkat çekicidir. Fakat genel nüfus ile kıyaslandığında yeti yitimi olan gençler bazı nedenlerden dolayı fiziksel aktiviteye katılamamakta bu da beraberinde bazı sağlık sorunlarını beraberinde getirmektedir. Sonuç:Yeti yitimi olan gençlerin fiziksel aktivite ile tanışmalarını ve devam etmelerini sağlamak için devletin yanı sıra özel kuruluşlar da, kuracakları tesisler, yapacakları organizasyonlar ve sponsorluklarla önemli roller üstlenmelidirler. Buna ek olarak, fiziksel aktivite konusunda özellikle aileler başta olmak üzere tüm toplumun bilinçlendirilmesi için başta medya, eğitim kuruluşları ve kamu kuruluşları aktif rol oynamalıdır. Bu derleme ışığında, yeti yitimi olan gençlerin fiziksel aktiviteye katılımları sonucu elde ettikleri yararları detaylı olarak bilmek, karşılaşılan sorunları engel olmaktan çıkarmak ve dolayısıyla daha çok yeti yitimi olan gencin fiziksel aktiviteye katılımını sağlamak nihai amaçtır. 

Purpose: Compared to the previous years, a great deal of regulations concerning to individuals living with disabilities in Turkey (e.g., employability, environmental settings, and public transportations arrangements) has relatively been facilitated for their inclusion towards everyday life, yet they are limited in contrast to developed countries’ achievements. From these points of view, getting insight into the benefits of physical activity (PA) for youth with disabilities (e.g., psycho-social, physiological), to debate over PA participation barriers, to overcome these problems with presenting possible PA facilitators and enabling more youth with disabilities to access PA opportunities, are ultimate intentions of this review. Method: Using journal scans and computerized literature database searches, 74 scientific studies (2000 year and after) were identified related to benefits of PA for youth with disabilities and barriers and facilitators of physical activity. Findings were categorized into those examining five categories: accessibility of facilities, barriers to PA, opportunities for PA, and psycho-social and physiological benefits of PA. Results: Initiatives for PA participation which comprise one part of the substantial regulations scarcely exist. PA enables the youth of today living with a disability to cope with emotions such as aggression, anger and jealousy which occur due to the physical deficiency and society’s attitudes towards them. In addition to these positive effects, it is also worth mentioning that PA has a straight influence on inclusion (integration) and the rehabilitation processes. Unfortunately, youth with disabilities cannot engage in PA for some reason and this in turn leads to certain health problems. Conclusions: Not only does the state play a key role and must take responsibility in the context of building facilities, organizing events and being a sponsor, but also private institutions with regards introducing PA to youth with disabilities and help them to maintain regular PA behaviours. Furthermore, family members, media, educational establishments and public institutions ought to take an active role in developing PA amongst this target group. Keywords: Youth With a Disability, Physical Activity, Participation, Barrier