Akademik Veri Yönetim Sistemi
GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, cilt.9, sa.23, ss.53-70, 2021 (Hakemli Dergi)
Amaç: Bu çalışmada ülkemizde dijital oyun bağımlılığı konusunu ele alan lisansüstü tezlerin türü (yüksek lisans, doktora, tıpta uzmanlık), tamamlandığı anabilim/bilim dalı, örneklem özellikleri (sayı, içerik) gibi bilgiler sayısallaştırılarak ve önemli bulgular derlenerek bir değerlendirme yapılmıştır. Yöntem: Amaç doğrultusunda YÖK Ulusal Tez Merkezi’nde (tez.yok.gov.tr) Mart 2020’ye kadar yayınlanmış olan tezler uygun anahtar sözcük ve arama ölçütleriyle taranmış ve uygun bulunan tezlerin özetleri incelenmiştir. Temel sonuçlar: Yapılan taramada uygun bulunan 98 tez değerlendirmeye alınmıştır. Tezlerin büyük çoğunluğunun büyükşehirlerdeki (özellikle İstanbul) ortaokul ve lise öğrencilerinde dijital oyun bağımlılığı düzeyiyle çeşitli demografik ve psikososyal
değişkenler arasındaki ilişkiyi incelediği bilgisine ulaşılmıştır. Araştırma bulgularının önemli çoğunluğu anne eğitim düzeyi, erken yaşta teknolojik araçlarla tanışma ve gün içinde uzun süre bu araçları kullanma, saldırganlık eğilimi ve davranışı değişkenleriyle dijital oyun bağımlılığı düzeyi/puanı arasında anlamlı ilişki bildirmektedir. Araştırma ve uygulama için öneriler: Erişilen tezler değerlendirildiğinde daha geniş ve kapsayıcı örneklemlerle boylamsal araştırmalar yürütmenin; ergen/genç ve ebeveynlerine/bakım verenlerine yönelik farklı kaynaklar (televizyon, internet, gazete, dış mekan duyuru panoları gibi) üzerinden farkındalık çalışmaları yürütmenin; çeşitli burs, proje hibe programlarıyla geleceğin bilim insanlarını özendirmenin ve dijital oyun bağımlılığı
konusuna yönlendirmenin toplumun gereksinimlerine yönelik daha yararlı sonuçlara ulaştıracağı düşünülmektedir.
Objective: In this study, graduate theses conducted in Turkey, addressing gaming disorder were examined.
Method: Theses published in YÖK National Thesis Center (tez.yok.gov.tr) until March 2020 in accordance with the purpose were scanned with appropriate keywords; and examined the summaries of the appropriate theses. Results: After eliminating irrelevant ones, 98 theses that were found appropriate. It has been found that the majority of theses examine the relationship between digital game addiction level and various demographic and psychosocial variables in secondary and high school students in metropolitan (especially Istanbul). The majority of the research findings report a significant relationship between the level of mother’s education, meeting technological tools at an early age and using these tools for a long time, aggression tendency and behavior and digital game addiction level/score. Suggestions for research and application: When evaluating the theses reached, carrying out longitudinal studies with larger and inclusive samples; conducting awareness works for adolescents/youths and their parents/caregivers by television, internet, newspaper, outdoor bulletin boards etc.; it is thought that encouraging future scientists with various scholarship, project grant programs and directing them to gaming disorder will lead to more beneficial results for the needs of the society.