Akademik Veri Yönetim Sistemi
Çeviribilim ve Uygulamaları, cilt.2020, sa.29, ss.1-16, 2020 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma, yazılı metinden sözlü çeviri eğitimi almış çevirmenlerin, “garden-path” etkisini, bu konuda eğitim almamış çevirmenlere göre, daha kolay çözümleyip çözümleyemediklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Yazılı metinden sözlü çeviri sırasında çevirmenin bu tümcelerin içerdiği anlamı kavrayabilmesi için sözdizimsel öğeleri doğru bir şekilde ayrıştırması ve tümcenin anlamını erek dilin sözdizimine uygun olarak yeniden düzenlemesi gerekmektedir. Çevirmenlerin yazılı metinden sözlü çeviride “garden-path” tümcelerini çözümlemedeki performansını test etmek üzere bir deney tasarlanmıştır. Deney ve kontrol gruplarındaki katılımcılara yazılı metinden sözlü çeviri yapmak üzere farklı bağlamlarda beş “garden-path” tümcesi verilmiş ve kendilerinden çeviri sırasında seslerini kaydetmeleri istenmiştir. Çalışmanın sonuçları yazılı metinden sözlü çeviri alanında eğitim almış çevirmenlerin tümceleri daha çok bir bütün olarak ele aldığını ve ilgili çeviri türüne özgü beceri ve tekniklerden faydalanarak tümcelerin içerdiği mesaja odaklandıklarını göstermiştir. Bu bağlamda, belli becerileri edinmiş çevirmenler, “garden-path” etkisi içeren karmaşık tümcelerin sözdizimlerini ayrıştırmada yazılı metinden sözlü çeviri eğitimi almamış çevirmenlerden daha başarılıdır.
This study aims to investigate whether sight translators who are trained on this type of translation perform better in overcoming garden-path effect when compared to other translators who are not trained in sight translation. During the translation of such sentences, the sight translator is expected to parse the syntactic order of the source text correctly to grasp the meaning, and reformulate the message in the target language applying the necessary transpositions in the word order. An experiment was designed to test the performance differences in sight translation of garden-path sentences. Experimental and control groups were given five garden-path sentences within various contexts and were asked to record their voices. The results showed that trained sight translators tend to perceive garden-path sentences as a whole and concentrate on the message of the sentence, making use of certain skills and techniques in reading. In this sense, trained sight translators are more successful in parsing complex sentences with garden-path effect when compared to translators who are untrained in sight translation.