Akademik Veri Yönetim Sistemi
Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.13, sa.2, ss.233-270, 2023 (Hakemli Dergi)
Anadolu Ajansı Türkiye Cumhuriyeti’nin ulusal haber ajansı olarak 1920 yılında devlet tüzelkişiliği içerisinde kurulmuş, 1925 yılında bir yasa ile bir anonim şirkete dönüşmesine karar verilmiştir. 100 yılı aşkın tarihinde bir anonim şirketin hukuki rejimini çokça aşan kamu gücü ayrıcalıkları, kamusal işlevi, pay yapısı ve özerkliği gibi birçok konu kamuoyunu dönem dönem meşgul etmiştir. Bu çalışmada Anadolu Ajansının kuruluşu ve sonraki teşkilatlanması incelenmiş; hukuki statüsü kamu tüzelkişiliği, özerklik, kamu hizmeti görüyor olma ve kamusal denetim açılarından tartışılmıştır. Nihayetinde Anadolu Ajansının anayasal olarak tarafsızlık yükümlülüğü olan ve kamu hizmeti gören bir kamu tüzelkişisi olduğu tespit edilmiş, mevzuattan ve hukuki ihmallerden kaynaklanan kamusal denetim eksikliğine dikkat çekilmiştir. Sonuç bölümünde bütüncül bir “Anadolu Ajansı Kanunu”nun çıkarılmasının hukuksal bir gereklilik olduğundan bahisle mevzuattaki eksikliklerin giderilmesinin, Anadolu Ajansının bir kamu tüzelkişisi olduğunun yasayla tespitinin ve kamusal denetim yolunun açılmasının önemine değinilmiştir.
Anadolu Agency (Anadolu Ajansı), established as the national news agency of Türkiye in 1920 within the state legal entity, underwent a significant transformation in 1925 when a decision was made through an act of parliament to turn it into an autonomous institution. Over its history spanning more than a century, numerous issues, such as its unique privileges as a quasi-governmental entity, its public service (civil service) function, shareholding structure, and autonomy, have captured public attention. This study examines the establishment of Anadolu Agency and its subsequent organizational developments, while discussing its legal status in terms of public legal personality, autonomy, its role in providing public service, and the lack of public control and oversight. Ultimately, it concludes that Anadolu Agency has constitutional obligations as a public legal entity engaged in providing public service and emphasizes the importance of addressing legal irregularities via a new legislative act recognizing Anadolu Agency as a public legal entity and opening the path to public control and oversight.