Uzaktan Algılama ve CBS Teknikleri Kullanılarak Seyfe Gölü (Kırşehir) Yüzey Alanının Zamansal Değişiminin Analizi


Creative Commons License

Yurteri C., Kurttaş T.

Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, cilt.11, sa.4, ss.1115-1128, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 11 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.1115-1128
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı çok bantlı uydu görüntüleri ile Seyfe Gölü yüzey alanının zamansal değişiminin Uzaktan Algılama 

(UA) ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) teknikleri ile incelenmesidir. Çalışma alanı olan Seyfe Gölü, 1447 km2 lik yüzey 

drenaj alanına sahip Seyfe Havzasında yer almaktadır. Kapalı bir havzada yer alan göl alanının beslenimi yağış, yüzeysel 

akış ve akifer birimlerden beslenim ile gerçekleşmektedir. Gölün boşalımı ise, göl yüzeyinden buharlaşma ve drenaj 

kanalları ile gerçekleşmektedir. Bu çalışmada 1985-2020 yılları arasındaki Landsat çok bantlı uydu görüntüleri (Landsat 

5 TM, Landsat 8 OLI/TIRS) kullanılmıştır ve her beş yıl için bir görüntü seçilmiştir. Uydu görüntülerinden türetilen 

Modifiye Edilmiş Normalize Fark Su İndeksi (MNDWI) yöntemi kullanılarak farklı yıllarda göl yüzey alanındaki 

değişimler hesaplanmıştır. 1985-2020 yılları arasında MNDWI yöntemi ile maksimum ve minimum göl alanları sırasıyla 

66.87 km2 ve 1.86 km2 olarak hesaplanmıştır. 35 yılık süreçte, göl alanında % 93.78’lik bir azalma olduğu belirlenmiştir. 

Batimetri çalışmaları kapsamında ise; Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından 2015 yılında hazırlanan göl hidrografik 

haritasındaki göl tabanı seviye ölçümlerinden göl batimetri haritası oluşturulmuştur. Göl alanının kot, hacim ve alan 

ilişkisinin belirlenmesine yönelik analizler gerçekleştirilmiştir. Oluşturulan göl batimetri haritasına göre; maksimum 

derinlik göl alanının kuzeyinde 1.95 m olarak hesaplanmıştır.

Anahtar kelimeler: Göl alanı, Göl batimetrisi, MNDWI, Seyfe Gölü, Uzaktan algılama

Abstract

The aim of the study is to investigate temporal changes on the surface area of the Seyfe Lake with multispectral satellite 

images by using Remote Sensing (RS) and Geographical Information Systems (GIS) techniques. Lake Seyfe, a study area, 

is located in the Seyfe Basin with a catchment area of 1447 km2. The closed basin of Seyfe Lake is recharge by 

precipitation, surface runoff and from surrounding aquifer units. Discharge of the lake takes place through evaporation 

and drainage channels. Landsat multispectral satellite images (Landsat 5 TM and Landsat 8 OLI/TIRS) are used in this 

study; with one scene selected for every five years ranging between 1985-2020. The Modified Normalized Difference 

Water Index (MNDWI) method is used to delineate the lake boundaries and the changes in the lake surface area for the 

respective years calculated. Based on the MNDWI method, maximum and minimum surface area measurements of the 

Seyfe Lake are found to be 66.86 km2 and 1.86 km2, respectively in between 1985-2020. It was determined that the lake 

surface area decreased by 93.78 % during this 35 year period. Within the scope of bathymetry studies; the elevation of 

the lake bottom is derived from the hydrographic map of the lake area prepared by General Directorate of State Hydraulic 

Works (DSI) in 2015. Analyses were carried out to establish the relationship between elevation, surface area and volume 

of the lake body. According to the bathymetric map, maximum depth was calculated in the northern part of the lake and 

is around 1.95 m.

Keywords: Lake area, Lake bathymetry, MNDWI, Seyfe Lake, Remote sensing