Akdeniz meyve sineği Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae)’nın Kırşehir’deki ilk kaydı ve barkodlaması


Kaya T., İpekdal K.

Mediterranean Agricultural Sciences, cilt.31, sa.2, ss.101-105, 2018 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Akdeniz meyve sineği, Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae) kozmopolit birmeyve zararlısıdır. Türkiye’de Akdeniz, Ege ve Karadeniz Bölgesi’nde yayılış gösterdiğibilinmektedir. İç Anadolu’da büyük zararlara neden olmamakla birlikte, yaşamasına elverişlisınırlı habitatlardaki varlığı uzun zaman önce Ankara’da tespit edilmiştir. Bu çalışmakapsamında soğuk kış koşullarının yaşandığı Kırşehir’de gerçekleştirilen armut, şeftali ve erikörneklemelerinde de C. capitata tespit edilmiştir. Zararlının tespiti hem morfolojik, hem demitokondriyel COI gen bölgesine ait primer ile moleküler barkodlama yapılarak gösterilmiştir.Bu çalışmada, Kırşehir’de bilinen biyolojisine uygun olmamasına karşın, C. capitata’nıngörülmesi ile ilgili olarak iki hipotez öne sürülmüştür. Birincisi C. capitata’nın Kırşehir’e,şehir dışından satılmak üzere getirilen meyvelerle geldiği, Kırşehir’de geçici yazpopulasyonları oluşturduğu ancak soğuk geçen kışlar nedeniyle burada kışlamadığıdır. İkincisiise C. capitata’nın Kırşehir kış şartlarında hayatta kalabilen yerleşik bir populasyonununolduğudur. İkinci hipotezi sınamak için bu çalışma kapsamında, Kırşehir’de yapılanörneklemelerden elde edilen C. capitata larvası bulunan meyveler bir meyve bahçesindetoprak üzerine yerleştirilmiş ve üzeri, predasyondan korumak ve çıkan erginleri yakalamakamacıyla sinek teli ile kapatılmıştır. İzleyen ilkbahara kadar yapılan gözlemlerde buradaherhangi bir ergine rastlanmamıştır. Bu sonuç ikinci hipoteze ilişkin olumsuz bir kanıttır.Ancak bunun sağlıklı bir şekilde ortaya konması için daha kapsamlı kış denemelerininyapılması gerekmektedir. Bununla birlikte C. capitata ev ya da ahır gibi kapalı mekanlardakışlayabileceğinden ikinci hipotezin hala geçerli olabileceği göz ardı edilmemelidir. Buçalışma C. capitata’nın Kırşehir’deki ilk kaydıdır. Ayrıca bu çalışma ile Türkiye’den ilk kezC. capitata mitokondriyel dizi verisi de bildirilmektedir.
The Mediterranean fruit fly Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae) is a cosmopolitan fruit pest occuring in the Mediterranean, Aegean and Black Sea regions of Turkey. Although it stays more limited and less dangerous, its occurrence in localized favorable habitats in Central Anatolia (Ankara) has been known for a long time. Here we provide the first record of the pest in Kırşehir (Central Anatolia). We conducted fruit (peach, pear and plum) sampling in the region and identified the emerging specimens through both morphology and molecular barcoding (partial mtCOI). We propose two hypotheses to explain presence of the medfly in Kırşehir. First, it may enter Kırşehir via fruits transported for commercial purposes from cities in southern Turkey and it may establish temporary summer populations in Kırşehir where winter temperatures are not favorable for its survival. Second, it may somehow establish permanent populations surviving low winter temperatures in Kırşehir. In order to test the latter, we placed fruits infected with the medfly, found in Kırşehir, on the ground in a fruit garden in Kırşehir and covered it with a net to protect from predation and to catch adults. We could not find any adult in the net until the following spring. This observation does not support the second hypothesis but sophisticated overwintering experiments should be conducted. Moreover, the second hypothesis can still be valid since the medfly can overwinter indoors. This study is the first record of C. capitata in Kırşehir. We also provide the first medfly mitochondrial sequence from Turkey.