Betimsel tarama modelinde olan bu araştırma, ortaöğretim kurumlarında (lisede) öğrenim gören öğrencilerin vatandaşlık algılarını mekânsal analiz yöntemiyle incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın evreni 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Siirt il merkezi ile Siirt iline bağlı Baykan, Eruh, Kurtalan, Pervari, Şirvan, Tillo ilçelerinde ortaöğretim kurumlarında (lisede) öğrenim gören öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi “tabakalı örnekleme” yöntemiyle belirlenmiştir. Öğrencilerin vatandaşlık algısı “Vatandaşlık Algısı Ölçeği (VAÖ)” ile ölçülmüştür. Araştırma verilerinin incelenmesinde aritmetik ortalama, frekans, standart sapma, t testi, Kruskal Wallis H testi ve mekânsal analizlerden yararlanılmıştır. Araştırmada ortalamalar arasındaki farkın istatistiksel anlamlılığının yanı sıra etki büyüklük değerleri de hesaplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin vatandaşlık algılarının genel olarak “yüksek” düzeyde olduğu, mekânsal analiz yöntemi açısından ise öğrencilerin vatandaşlık algılarının Pervari ilçesinde diğer ilçelere göre daha yüksek düzeyde bir dağılım gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca araştırmada cinsiyet değişkeninin öğrencilerin vatandaşlık algıları üzerinde anlamlı bir farklılık oluşturduğu, “ailelerin gelir durumunun” ise anlamlı bir farklılığa neden olmadığı saptanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda uygulayıcılara ve araştırmacılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
This research, which is designed with a descriptive survey model, aims to examine the citizenship perceptions of high school students with the spatial analysis method. The universe of the research consists of students in secondary education institutions (high school) in Siirt city center and Baykan, Eruh, Kurtalan, Pervari, Şirvan, Tillo districts of Siirt province in the 2020-2021 academic year. The participants of the research were determined by the stratified sampling method. Citizenship perception of the students was measured with the “Citizenship Perception Scale (CPS)”. Arithmetic mean, frequency, standard deviation, t test, Kruskal -Wallis H test and spatial analysis were used in the analysis of the research data. In addition to the statistical significance of the difference between the means in the study, the effect size values were also calculated. According to the results of the research, it was determined that the citizenship perceptions of the students were generally at "high" level, and in terms of spatial analysis method, the citizenship perceptions of the students showed a higher distribution in Pervari compared to other districts. Besides, it was determined that the “gender” variable had a significant difference on the citizenship perceptions of the students, while the "income status of the families" did not cause a significant difference. In line with the results obtained in the study, various suggestions were presented to practitioners and researchers.
