Western Technology in the Ottoman Perception: The Venture of "Mosyo Elektrik"


Kucuk S.

BELLETEN, vol.77, no.279, pp.713-741, 2013 (AHCI) identifier identifier

  • Publication Type: Article / Article
  • Volume: 77 Issue: 279
  • Publication Date: 2013
  • Journal Name: BELLETEN
  • Journal Indexes: Arts and Humanities Citation Index (AHCI), Scopus, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Page Numbers: pp.713-741
  • Hacettepe University Affiliated: Yes

Abstract

This article is the study of a micro history focusing on a book and its writer, namely Mösyö Elektrik written by Faik Sabri Duran, also known as Ahmet Faik. In the second half of the 1902, censors of Abdülhamid II had examined this work, too. However, they did not let the book find more reader. This study apart from telling story of the story, it also discusses the relation between the Ottoman literature and the Western technology.

Afterdealing with the relations between the Ottoman press and the Western technology from the initial examples, it is narrated that how “Mösyö Elektrik” had become abanned book through the censorship process. This is the first study confirmed that who the writer was and it is also mentioned who he was and what his other works were. Before the conclusion which handles the perception of the story on the Western technology, “Mösyö Elektrik reviewed with a critical eye.

Bu makale bir kitap ve yazarına odaklanan bir mikro tarih çalışmasıdır, Ahmet Faik olarak bilinen fakat asıl adı Faik Sabri (Duran) tarafından yazılmış Mösyö Elektrik isimli kitap. 1902 yılının ikinci yarısında II. Abdülhamid’in sansürcüleri kitabı incelemiş ve eserin daha çok kişiye ulaşmasını engellemiştir. Makale, hikâyenin bu hikâyesini anlatmanın yanı sıra Osmanlı edebiyatının Batı teknolojisiyle ilişkisini de tartışmaktadır.

İlk örneklerden hareketle Osmanlı matbuatının Batı teknolojisiyle ilişkisi ele alındıktan sonra sansür süreci sonucunda “Mösyö Elektrik”in nasıl bir yasaklı kitap haline geldiği anlatılmıştır. Çalışmada, mahlasla yayınlanmış hikâyenin yazarının kim olduğu ilk kez tespit edilmiş ve yazarın kimliği ile diğer çalışmalarından bahsedilmiştir. Hikâyenin Batı teknolojisine dair algısını ele alan sonuç kısmından önce “Mösyö Elektrik” eleştirel bir gözle değerlendirilmiştir.