Üreme hakları, kişinin kendi bedeni hakkında, cinsel sağlık ve üreme sağlığına ilişkin konularda, şiddet, zorlama ve ayrımcılığa maruz bırakılmadan, özgür ve sorumlu bir şekilde karar verme ve seçimler yapma hakkını içerir. Kadınların toplumsal cinsiyetle ilgili geleneksel rolleriyle ilgili mevcut durumları, üreme haklarına ve üreme sağlığı hizmetlerine erişimlerinde önemli bir faktördür. Bu yazının amacı, Türkiye’de üreme sağlığı hizmetleri açısından son 20 yılın sonuçlarını değerlendirmektir. Değerlendirmede, veri kaynağı olarak ulusal ve uluslararası raporlar temel alınmıştır. Birinci basamak hizmetlere entegre edilerek sunulması gereken üreme sağlığı hizmetlerine erişilebilirlik ve üreme hakları, Türkiye’de son 20 yılda izlenen neoliberal sağlık politikası ve patriyarkal yapı ile son derece ilişkilidir. Kadının statüsü, üreme hakları ve üreme sağlığı hizmetlerine erişim açısından Türkiye’nin dünya sıralamalarındaki yeri kabul edilemez durumdadır. Değerlendirme sonucunda, mevut sağlık politikasının üreme sağlığı hizmetlerinden yararlanmada eşitsizliklere neden olduğu, özellikle yoksul kadınların hizmetlere erişimlerindeki sorunlarını giderek derinleştirdiği görülmüştür.
Reproductive rights include the right to decide and make choices about one’s own body, sexual and reproductive health, in a free and responsible manner, without violence, coercion or discrimination. The current situation of women regarding their traditional gender roles is an important factor in their access to reproductive rights and reproductive health services. The aim of this article is to evaluate the results of the last 20 years in terms of reproductive health services in Turkey. During evaluation, national and international reports were taken as the basis as the data source. Accessibility to reproductive health services, which should be integrated into primary care services, and reproductive rights are highly related to the neoliberal health policy that followed in the last 20 years and patriarchal structure in Turkey. Turkey’s place in the world rankings is unacceptable in terms of women’s status, reproductive rights and access to reproductive health services. As a result of the evaluation, it has been seenthatthecurrenthealthpolicycausesinequalitiesinbenefitingfromreproductivehealthservices,andespeciallytheproblemsofpoorwomen inaccessingservicesareincreasinglydeepened..
