Fen Derslerinde Sorgulamaya Dayalı Model Tabanlı Zenginleştirilmiş Uygulamaların Öğrencilerin Çevre Bilincine Etkisi


Aydoğdu C., Bulduk Ö.

7. INTERNATIONAL EURASIAN EDUCATIONAL RESEARCH CONGRESS, Aksaray, Türkiye, 7 - 10 Temmuz 2021, ss.438-440

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Aksaray
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.438-440
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Insan hayatında bilim ve teknolojinin etkisinin artması birey ve doğal çevre arasındaki ilişkiyi olumsuz yönde etkilemiştir. Bireylerin çağa ve gelişmelere ayak uydurabilmek için yaşam standardını yükseltmek ihtiyacıyla yaptıkları tüketimin artması çevre sorunlarının temel nedenlerinden biri olarak görülmektedir. Çevreyi korumak ve çevre kirliliğinden kaynaklanan olumsuz sonuçların önüne geçebilmek için eğitimde çevresel farkındalığı artırmayı hedefleyen ve bireyleri sadece bilgi bakımından değil davranış ve tutum bakımından da geliştiren uygulamalara yer verilmelidir. Fen bilimleri öğretim programında çevre bilimi hakkında temel bilgiler kazandırmak, birey ile çevre ve toplum arasındaki karşılıklı ilişkiyi fark ettirerek doğal kaynaklara ilişkin sürdürülebilir kalkınma bilinci geliştirmek, doğada ve yakın çevresinde gerçekleşen olaylara ilişkin merak uyandırmak ve tutum geliştirmek, günlük yaşam sorunlarına karşı sorumluluk almak ve hem bu sorunları çözmede hem de doğanın anlaşılmasında bilimsel süreç becerileri ve diğer yaşam becerilerinin kullanılmasını sağlamak şeklinde çevre bilincine yönelik amaçlar belirtilmiştir (MEB, 2018). Çevre bilinci ile amaçlanan boyutlar çevre bilgisi, çevreye yönelik olumlu tutumlar ve çevreye yararlı davranışlardır (Erten, 2012). Öğrencilerin çevre ile ilgili bilgilerini, tutumlarını ve davranışlarını geliştirmeyi hedefleyen çevre bilincinin kazandırılması ise öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor becerilerinin gelişimini destekleyecek öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmakla mümkündür. Başka bir deyişle öğrencilerin çok yönlü gelişimine katkıda bulunan etkinlikler düzenlenmelidir. Bu amaçla araştırmada sorgulamaya dayalı model tabanlı zenginleştirilmiş etkinlikler geliştirilmiştir. Modelleme bir çok beceriyi kapsayan karmaşık bir süreçtir (Justi ve Gilbert, 2002) ve bilgiyi organize etmek, temsil ve tasvir etmek için pek çok araç gerektirir (Halloun, 2006). Bu araçlar modellerdir ve modellerin harita diyagram, tablo, matematiksel, somut gibi pek çok çeşidi bulunmaktadır (Harrison ve Treagust, 2000). Araştırma için planlanan modelleme uygulamalarında modellerin farklı çeşitlerinin kullanılması sağlanmış, öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini ve düşünme süreçlerini kullanarak kendi modellerini oluşturmaları, oluşturdukları modelleri değerlendirmeleri, revize ederek geliştirmelerini sağlayan etkinlikler gerçekleştirilmiştir. Bu anlamda uygulamanın programda belirtilen yaşam becerileri ve bilişsel süreç becerilerinin gelişimine de katkı sağlanacağı düşünülmektedir. Araştırma fen eğitiminde yeni öğretim arayışında olan fen bilimleri öğretmenleri için modelleme çalışmalarına farklı ve bütüncül bir bakış açısı ile bakma fırsatı kazandırması bakımından önemlidir. Ayrıca internet, akıllı tahta, laboratuvar, ulaşım gibi konularda sınırlı olanakları olan okullarda gerçekleştirilebilecek etkinlikler içermesi bakımından uygulamanın bu koşullarda bulunan öğretmenler ve öğrencilere için de yararlı olacağı düşünülmektedir.