Akademik Veri Yönetim Sistemi
Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, cilt.6, sa.3, ss.299-309, 2019 (Hakemli Dergi)
Amaç: Bu araştırmada yeti yitimi olan üniversite öğrencilerinin yaşadıkları erişim sorunlarının saptanması ve
sonuçlardan yararlanarak çözüm önerileri üretilebilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma üniversite öğrencileri arasında niceliksel ve niteliksel olmak
üzere iki bölümde sürdürülmüştür. Araştırmanın niceliksel bölümü için çalışma evrenini 2017-2018 öğretim yılında
üniversitede okuyan fiziksel, işitme ve görme yeti yitimi olan öğrenciler oluşturmuştur. Ulaşılması gereken 81
öğrencinin 20’sine ulaşılmıştır. Araştırmanın niteliksel bölümü için ise yapılan çağrıya altı kişi yanıt vermiş ve
derinlemesine görüşmelere katılmaya gönüllü olan öğrencilerle bu bölüm 2019 yılında tamamlanmıştır.
Bulgular: Araştırmanın niceliksel bölümüne katılan 20 öğrencinin yaş ortalaması 22,6±3,7’dir. Öğrencilerin 12’si
erkek ve 8’i kadındır. Öğrencilerin 14’ünde görme yeti yitimi bulunmaktadır, 15’i yardımcı cihaz kullandığını
belirtmiştir. Derslikler, banka, kafeterya/yemekhane öğrenciler tarafından zorluk yaşandığı belirtilen en sık alanlar
olmuştur. Öğrencilerin 12’sinin kılavuz yollar, trabzan, asansör, rampa, engelsiz kütüphane, kütüphane tarama
sistemi, akran öğrenci desteği, braille yazıcı ve menu gibi kolaylaştırıcı uygulamalarla ilgili farkında olduğu
belirlenmiştir. Yapılan derinlemesine görüşmelerde niceliksel verileri destekleyici bilgiler edinilmiştir.
Öneriler: Bu araştırma, yeti yitimi ve erişilebilirlik ile ilgili önemli konuları gündeme getirdiği için literatüre katkı
yapmıştır. Üniversite içindeki aynı konuda çalışan farklı kurumsal yapılar ve gönüllü birimler ortak çalışma
kapasitelerini göstermişlerdir. İleriki çalışmalarda, sınırlı katılım, öğrencilerle görüşmelerde yaşanılan zorluklar gibi
kısıtlılıkların giderilmesinin çalışmanın sonuçlarının genellenebilmesi açısından önemli bir adım olabileceği
düşünülmektedir
Anahtar kelimeler: yeti yitimi, disiplinlerarası çalışmalar, üniversite öğrencileri
Aim: In this study, it is aimed to determine the accessibility problems of disabled university students on different
aspects and propose feasible solutions for the future.
Materials and method: This descriptive study was carried out in quantitative and qualitative research type among
university students. In the quantitative part, the research population consisted of students with physical, hearing and
visual impairment studying at the university in the 2017-2018 academic year. The total number of the students were
81, and 20 students participated in this part. Students were asked to fill in the data collection forms. For the
qualitative part of research, 6 people responded to the call and in-depth-interviews were conducted with each of
them seperately in 2019.
Results: Mean age of the 20 students who participated in the qualitative part of the study was 22.6±3.7. 12 students
were males and 8 were females. 14 of the students had visual disability. 15 students were using some kinds of aid.
Classrooms, banks, cafeteria/dining hall are the most frequently mentioned places where the students had difficulty
to access. 12 students were aware of the fascilitating applications such as Tactile paving surfaces, handrails, ramps,
lift, disabled-free library, library screening system, braille printer and menu. In-depth interviews revealed
information supportive of the qualitative data.
Conclusion: The results of this study gave contributed to the subject as it has raised important issues related with
disability and accessibility. Different institutional and volunteer units of the university working on the same issue
have demonstrated their collaborative capacity. Elimination of the limitations of the study like participation rate,
difficulty to contact the students to interview is thought to be a considerable step to generalize the results.
Keywords: disability, interdisciplinary studies, university student