Besin Ambalajından Plastik Geçişinin Bulaşıcı Olmayan Kronik Hastalıklar Üzerine Etkisi


KARAKOÇ H., DİKMEN D.

Beslenme ve Diyet Dergisi, cilt.52, sa.2, ss.81-92, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Derleme
  • Cilt numarası: 52 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.33076/2024.bdd.1852
  • Dergi Adı: Beslenme ve Diyet Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.81-92
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Besinlerle temas eden besin ambalajı gibi malzemelerde plastiklerin kullanımı yaygındır. Plastiklerde bulunan monomerler, kasıtlı ve kasıtsız eklenen maddeler, mikro ve nano plastikler migrasyon ile besinlere geçebilir. Migrasyon, kimyasal bileşiklerin kütle transferidir. Ambalaj ve besinin doğası, ambalajda bulunan göç eden madde miktarı, temas sıcaklığı, polimer matrisinin durumu maruziyet süresi, göç eden maddenin tipi ve özellikleri plastiklerden besinlere migrasyonu etkileyen faktörlerdir. Yapılan çalışmalarda, plastiklerin endokrin bozucu özelliklerinin yanında kanser, obezite, diyabet ve kardiyovasküler hastalıklar gibi bulaşıcı olmayan hastalıklara neden olabileceği de bildirilmiştir. Bu hastalıklar besinle temas eden çeşitli kimyasal ve malzeme ile ilişkilendirilmektedir. Plastik ambalajlar yerine biyoplastik, cam, metal gibi farklı ambalajlar tercih edilebilir. Bu çalışma ile günümüze kadar daha çok endokrin bozucu özellikleri üzerinde durulan, plastik migrasyonunun, türleri ve bu migrasyonun bulaşıcı olmayan hastalıklar üzerindeki etkisinin gösterilmesi amaçlanmaktadır.
The use of plastics is common in materials that come into contact with food, such as food packaging. Monomers found in plastics, intentional and unintentional added substances, micro and nano plastics can migrate into foods. Migration is the mass transfer of chemical compounds. The nature of the packaging, the type of the food, the amount of migratory material in the package, contact temperature, the state of the polymer matrix, exposure time, the properties and the type of the migrating material affect migration from plastics to foods. Studies have reported that plastics can cause non-communicable diseases such as cancer, obesity, diabetes and cardiovascular diseases in addition to their endocrine disrupting properties. These diseases are associated with various chemicals and materials that come into contact with food. Different packaging, such as bioplastic, glass, and metal, can be preferred instead of plastics. This study aimed to show the plastic migration, types and the effect of this migration on non-communicable diseases of plastics, which have been mostly focused on their endocrine disrupting properties until today.