Akademik Veri Yönetim Sistemi
3. ULUSLARARASI 21. ULUSAL HALK SAĞLIĞI, Antalya, Türkiye, 26 Kasım 2019 - 30 Kasım 2020, ss.1063-1064
GiriĢ ve Amaç: Sağlık çalıĢanları yüzyıllar boyunca mesleksel sorumluluklarını yerine getirirken hastalık etmenlerinin kendilerine bulaĢma riskiyle karĢı karĢıya kalmıĢlardır. Bu riskler içerisinde en önemlileri enfeksiyonlar ve delici/kesici alet yaralanmalarıdır. Yapılan pek çok araĢtırma sağlık çalıĢanlarının delici/kesici alet yaralanmalarına sıklıkla maruz kaldığını, riskli yaralanmaların ardından bildirim yapmadıklarını ortaya koymuĢtur. Bu çalıĢma ile Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem 6 öğrencileri arasında delici/kesici alet yaralanma durumlarını, yaralanma yaĢandıktan sonra alınan önlemleri ve delici/kesici alet yaralanmaları hakkındaki bilgilerinin saptanması amaçlanmıĢtır. Gereç ve Yöntem: AraĢtırmanın evrenini 496 dönem 6 öğrencisi oluĢturmuĢtur. Halk Sağlığı stajı yapan 40 kiĢi dahil edilmemiĢtir. 10.05.2019-17.05.2019 tarihleri arasında yapılan bu çalıĢmada örneklem seçilmemiĢ olup 201 (%45) kiĢiye ulaĢılmıĢtır. Tanımlayıcı bir araĢtırma olarak değerlendirilmiĢtir. AraĢtırmada dönem 6 öğrencilerinin delici/kesici alet yaralanması hakkında eğitim alma durumları, delici kesici alet yaralanmasına maruz kalma durumları, yaralanma sayıları ve materyalleri, yaralanmalarının meydana geldiği stajları, yaralanma bildirimi yapma durumları ile ilgili bilgiler gözetim altında uygulanan anket ile toplanmıĢtır. Anket sonuçları SPSS 23.0 programıyla analiz edilmiĢtir. Veriler düzenlenerek, sayı ve yüzde dağılımlar Ģeklinde tanımlayıcı istatistikler, kategorik değiĢkenlerin karĢılaĢtırılmasında kikare, sürekli değiĢkenlerin karĢılaĢtırılmasında uygun istatistiksel testler kullanılmıĢtır. AraĢtırma için Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı‘ndan yazılı izin alınmıĢtır. Bulgular: ÇalıĢmaya katılanların 101‘i (%50,2) kadın, 100‘ü (%49,8) erkektir. 201 kiĢiden 128‘i (%63,7) çalıĢmaları sırasında delici/kesici alet yaralanmasına maruz kalmıĢ olup 68‘i (%33,8) maruz kalmamıĢtır, beĢ kiĢi (%2,5) ise hatırlamamaktadır. Anket uygulandığı ana kadar intörnlerin aldıkları stajlar ve delici/kesici alet yaralanmaları incelendiğinde, acil stajı alan 180 öğrencinin 119‘u (% 66,1), dahiliye stajı alan 161 öğrencinin 100‘ü (%62,1) delici/kesici alet yaralanması yaĢamıĢtır. 100 erkek öğrencinin %55‘i, 101 kadın öğrencinin %72,3‘ü delici/kesici alet yaralanması yaĢamıĢtır. Erkek olmak ile delici/kesici alet yaralanması yaĢamama arasında istatistiksel olarak anlamlı bir iliĢki bulunmuĢtur (p: 0,01). Delici/kesici alet ile yaralanma durumu ile yaralanmaya zemin hazırlayan faktörlerin ne olduğuna dair soruya verilen cevaplar analiz edildiğinde, en çok tercih edilen cevap; gün içi yoğunluğun fazla olmasıdır. Gün içi yoğunluğun delici/kesici alet yaralanmasına sebep olduğunu düĢünme ile delici/kesici alet yaralanması yaĢama arasında istatistiksel olarak anlamlı iliĢki bulunmuĢtur (p:0,02). Nöbet sayısının fazla olmasının delici/kesici alet yaralanmasına sebep olduğunu düĢünme ile delici/kesici alet yaralanması yaĢama arasında istatistiksel olarak anlamlı iliĢki bulunmuĢtur (p:0,001).
Sonuç ve Öneriler: AraĢtırma sonucunda 6. Sınıf öğrencileri arasında delici/kesici alet
yaralanma sıklığının (%63,7) azımsanmayacak bir değerde olduğu gözlenmiĢtir. Öncelikle
yaralanmaların en sık yaĢandığı iki staj olan acil servis ve dahiliye‘de koruyucu sağlık
ekipmanlarının arttırılması ve kullanımının yaygınlaĢtırılması gerekmektedir. Bilgilendirici
belgeler ve ilgili staj bölümlerince yapılabilecek oryantasyon eğitimlerinin de etkisi olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Delici ve Kesici Aletle Yaralanma, Ġntörn, Acil Servis, Dahiliye,
Koruyucu Sağlık Ekipmanı