Akademik Veri Yönetim Sistemi
Hacettepe Sağlık İdaresi Derg.*, cilt.26, sa.1, ss.279-304, 2023 (Hakemli Dergi)
Kitlesel fonlama, sağlık sektöründe giderek yaygınlaşan bir alternatif finansman biçimidir. Kitlesel fonlama,
piyasa katılımını genişleterek, ihmal edilen sağlık sorunlarına kaynak oluşturup farkındalığı arttırabilmektedir.
Bunun yanında finansmana erişimi iyileştirerek ve proje hesap verebilirliğini ve sosyal katılımı teşvik ederek sağlık
sektörüne ekonomik olarak fayda sağlayabilmektedir. Sağlık hizmetlerinde kitlesel fonlama, bağış toplama
fırsatları için büyüyen bir alan olarak ortaya çıkmıştır. Bazı çevresel eğilimler, sağlık hizmetlerinde fon toplamaya
yönelik kampanyaların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu eğilimler arasında sağlık sigortası eksikliği, 2008
finansal çöküşünün ardından gelen ekonomik tepki ve sağlık hizmetlerinde piyasa düzenlemelerindeki eksiklikler
yer almaktadır. Covid-19 pandemisi süreci ise sağlık sektörü içerisinde kitlesel fonlama uygulamalarının görülme
durumunu oldukça arttırmıştır. Bu çalışmada öncelikle kitlesel fonlama olgusunun doğası ve boyutları ortaya
koyularak, genellikle bağış temelli kitlesel fonlama uygulamalarıyla öne çıkan sağlık hizmetlerinde kitlesel
fonlama uygulamaları açıklanmıştır. Ulusal ve uluslararası örnekleriyle ele alınacak olan sağlık sektörü
içerisindeki kitlesel fonlama faaliyetlerinin anlatımı ile de sağlık hizmetlerinde kitlesel fonlamanın önemi ortaya
konmuştur. Sonuç olarak sağlık hizmetlerinde kitlesel fonlama uygulamalarının öneminin dünya genelinde giderek
arttığı ve kapsadığı ekonomik boyutun her geçen gün büyüdüğü görülmüştür. Türkiye’de ise özellikle sağlık
hizmetlerinde yoğun bir şekilde uygulanan bağış temelli kitlesel fonlama uygulamalarıyla ilgili henüz bir altyapı
olmadığı, bu tip fonların dernekler aracılığıyla toplandığı ve SPK tebliği kapsamında kitlesel fonlama faaliyetleri
olarak değerlendirilmediği bilgilerine ulaşılmıştır. SPK tebliği kapsamında bulunan sermaye temelli kitlesel
fonlama uygulamalarında ise sağlık sektörüyle ilişkisi bulunan yalnızca iki kampanyaya rastlanmıştır. Bu
doğrultuda sağlıkta politika belirleyicilerinin hem sağlığın finansmanı konusunda devlete hem de yarar sağlama
konusunda halka faydası dokunabilecek olan sağlık hizmetlerinde kitlesel fonlama modelini gündemlerine
almaları ve bu konuyla ilgili gerekli çalışmaları başlatmaları önerilmektedir