Google arama hacmi verileri ile Türkiye’de hastalık farkındalık günlerinin etkinliğinin değerlendirilmesi


Creative Commons License

Bayın Donar G.

Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, cilt.13, sa.2, ss.177-188, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Amaç: Bu çalışma kapsamında, Türkiye’de toplumun belirli hastalık ve sağlıkla ilgili farkındalık tarihlerinde, o hastalıklarla ilgili olarak internetten bilgi arama davranışlarında farklılık olup olmadığını tespit etmek amaçlanmıştır. Yöntem: Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Birleşmiş Milletler (BM) gibi uluslararası kuruluşlar tarafından desteklenen uluslararası farkındalık günlerine/aylarına sahip 20 farklı hastalık seçilmiş ve bu hastalıklara ilişkin Google tarafından geliştirilen Google Trends verileri ile 2008 ve 2018 yılları arasındaki Türkiye’nin çevrimiçi arama hacmi verileri kullanılarak retrospektif bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Çevrimiçi arama hacimlerinin yıllara göre değişimlerine bakıldığında, “otizm” kelimesinin son 10 yılda %372 artış ile en yüksek artış hızına sahip olan hastalık kavramı olduğu saptanmıştır. Araştırma kapsamında seçilen sağlık ve hastalık ile ilgili kavramların Google arama hacimlerinin aylara göre fark analizi sonuçları değerlendirildiğinde, 20 kavramdan dokuzunda istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu sonucuna ulaşılmıştır. AIDS, kanser, otizm, diyabet, meme kanseri, down sendromu, obezite, akciğer kanseri ve KOAH; araştırma kapsamında anlamlı bulunan kavramlardır. Bu hastalıkların Google arama hacimleri farkındalık günlerinin olduğu aylarda diğer aylara göre artış göstermiştir. Sonuç: Bu bulgular, farkındalık etkinliklerinin çevrimiçi arama sonuçlarını ve dolayısıyla da halkın farkındalığını etkileyebileceğini göstermiştir. Dolayısıyla hastalık veya sağlık farkındalık etkinliklerinin artırılarak halkın bilinçlendirilmesi ve dolayısıyla olumlu sağlık davranışlarının artırılması önerilmektedir.

Aim: In this study, in certain disease and health awareness days, it is aimed to determine whether there is a difference in the society's information seeking behaviors related to those diseases in Turkey. Method: 20 different diseases have been selected with international awareness days / months supported by international organizations such as the World Health Organization (WHO) and the United Nations (UN) and conducted a retrospective study using data from Google Trends online in Turkey between 2008 and 2018 related to the disease developed by Google search volume data. Results: When we look at the changes of online search volumes over the years, it has been determined that the word “autism” is the concept of the disease that has the highest increase rate with 372% increase in the last 10 years. When the difference of Google search volumes of concepts by months is evaluated, it was concluded that 9 out of 20 concepts had a statistically significant difference. AIDS, cancer, autism, diabetes, breast cancer, down syndrome, obesity, lung cancer and COPD; were the concepts that are found meaningful in the research. The Google search volumes of these diseases have increased in the months of awareness days compared to other months. Conclusions: These results showed that awareness activities can affect online search results and thus public awareness. Therefore, it is recommended to raise the awareness of the illness or health awareness and to raise the awareness of the public and thus to increase the positive health behaviors.