Proses Mineralojisinin Flotasyon Tesis Performans Analizinde Kullanımı


Can İ. B., Ekmekçi Z., Can N. M.

Yerbilimleri/Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Dergisi, cilt.39, sa.3, ss.177-194, 2018 (Scopus)

Özet

Zenginleştirme tesislerinin tasarımı ve optimizasyonu çalışmalarında cevher yatağının mineralojisi çok önemli bir yere sahiptir. Zenginleştirme tesisinin farklı noktalarından alınan cevher örneklerine uygulanan detaylı mineralojik analizler sayesinde, zenginleştirme performansını sınırlayan ana etkenler ve performansın artırılabilmesi için yapılması gereken düzenlemeler hakkında yorum yapılabilmektedir.

Bu çalışmada, altın içeren kompleks bakır-arsenikli sülfürlü cevherin işlendiği bir flotasyon tesisinin performansı detaylı kantitatif mineraloji verileri kullanılarak değerlendirilmiştir. Flotasyon tesisinin beslemesi, bakır ve pirit konsantreleri ve bakır süpürme artığı akışlarından numuneler alınarak kimyasal ve mineralojik analizler yapılmış, QemSCAN ile ayrıca konsantrelerdeki altının davranımı da incelenmiştir. Flotasyon beslemesinin mineralojik analiz sonuçları minerallerin serbestleşme derecesinin -45 μm’de ancak %60 seviyesine ulaştığını göstermiş, dolayısıyla daha ince tane boyuna öğütülen bir flotasyon beslemesiyle bakır veriminin artabileceği öngörülmüştür. Bakır konsantresinin ise serbest pirit taneleriyle kirlendiği belirlenmiş, buna göre flotasyon işletme koşullarının da gözden geçirilmesi gerektiği ortaya çıkmıştır. Devrede bakır kaybı açısından en önemli akışın süpürme flotasyonu artığı olduğu ve bu kaybın özellikle en ince tane boyunda ve serbest formda olduğu belirlenmiştir. Cevherde bulunan altın tanelerinin ise daha çok nabit formda olduğu, %80’ininin 20 μm’den küçük ve genellikle pirit ve enargitle bağlı bulunduğu gözlenmiştir.

Mineralogy of the ore deposit has very great importance in the design and optimization of concentration plants. With detailed mineralogical analyzes applied to the ore samples taken from different points of the concentration plant, comments can be done on the main factors limiting the enrichment performance and the necessary arrangements to improve performance.

In this study, the performance of a flotation plant, treating complex copper-arsenic sulfide ore containing gold, was evaluated using detailed quantitative mineralogical data. Chemical and mineralogical analyzes were carried out by taking the samples from the flotation feed, copper and pyrite concentrates and copper scavenger tail streams, and the gold behavior in the concentrates was also examined by QemSCAN. Mineralogical analysis of the feed revealed that the liberation degree of minerals reached only 60% at -45 μm, so it is anticipated that the copper recovery could be increased by finer flotation feed. It was determined that the copper concentrate was diluted with free pyrite particles, and accordingly the flotation operating conditions had to be revised. The most important stream in terms of copper loss in the circuit was determined as the scavenger flotation tail, and that loss was particularly via finest size fraction and liberated form. It has been observed that the gold grains found in the ore are mostly in native form, 80% of which are smaller than 20 μm and are usually associated to pyrite and enargite.