Gazi Mühendislik Bilimleri Dergisi, cilt.8, sa.2, ss.361-370, 2022 (Hakemli Dergi)
Ranque-Hilsch Vorteks Tüp (RHVT) kontrol valfi haricinde hareketli parçası olmayan, basit
bir borudan oluşan, basınçlı akışkan ile çalışarak ısıtma soğutma işlemini aynı anda yapan
bir sistemdir. Çalışmada iç çapı 7 mm, gövde uzunluğu 100 mm olan RHVT’de giriş basıncı
50 kPa aralıklarla 150 ile 700 kPa basınç değerinde hava kullanılmıştır. RHVT’de
alüminyum, çelik, pirinç ve polyamid malzemeden üretilmiş iki, üç, dört, beş ve altı orfisli
nozullar kullanılmıştır. Deneysel çalışma esnasında sıcak akışkan çıkış tarafındaki kontrol
valfi tam açık konumda bırakılarak, RHVT’ünün performansı çıkan sıcak akış sıcaklığı (Tsck)
ile çıkan soğuk akışın sıcaklığı (Tsgk) arasındaki fark (ΔT) hesaplanarak veriler alınmıştır.
Deney düzeneğinden elde edilen veriler makine öğrenimi yöntemlerinden Lineer
Regresyon (LR), Destek Vektör Makineleri (DVM) ve Gauss Süreç Regresyonu (GSR)
yöntemleri ile ayrı ayrı kullanılarak RHVT’nin performansının optimizasyonu yapılmış ve
literatürdeki eksikliğin tamamlanması amaçlanmıştır. Çalışmada makine öğrenme
yöntemleri esnasında tüm verinin %80’i eğitim, %20’si test verisi olarak kullanılmıştır.
Çalışma sonunda elde edilen modeller ile testler yapılmış ve ortaya çıkan sonuçlar
karşılaştırılmıştır.
Ranque-Hilsch Vortex Tube (RHVT) is a system that consists of a simple pipe with no
moving parts except for the control valve, working with pressurized fluid and performing
both heating and cooling processes at the same time. In the study, air with an inlet pressure
of 150 to 700 kPa at 50 kPa intervals was used in RHVT with an internal diameter of 7 mm
and a body length of 100 mm. In RHVT, nozzles with two, three, four, five and six orifices
made of aluminum, steel, brass and polyamide were used. During the experimental study,
the control valve on the hot fluid outlet side was left in the fully open position and the
performance of the RHVT was calculated by calculating the difference (ΔT) between the
outlet hot flow temperature (Th) and the leaving cold flow temperature (Tc). The data
obtained from the experimental setup were used separately with the machine learning
methods Linear Regression (LR), Support Vector Machines (SVM) and Gaussian Process
Regression (GPR) methods, and the performance of RHVT was optimized and it was aimed
to fill the gap in the literature. During the machine learning methods in the study, 80% of
all data was used as training and 20% as test data. Tests were made with the models
obtained at the end of the study and the results were compared.