Amaç: Bu çalışmada, COVID-19'un tedavisi ve yönetimi için yürütülmüş ulusal ve uluslararası veri tabanlarında yayınlanmış Türkiye adresli girişimsel araştırmaların sistematik olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Ocak 2020-Ağustos 2021 tarihlerinde yapılan araştırmalar; PubMed, Cochrane, CINAHL, EBSCHO, Web of Science, Google Akademik/Scholar, Türkiye Atıf Dizini, ULAKBİM ve COVID-19 Türkiye Web Portalını içeren veri tabanları üzerinden taranmıştır. Kriterleri karşılayan on dört çalışma dahil edilmiştir. Bulgular: Çalışmalar randomize kontrollü (n=6), klinik çalışma (n=1), girişimsel çift kontrollü çalışma (n=1) ve yarı deneysel çalışma tasarımı (n=5) ile yürütülmüştür. Bir çalışma randomize, prospektif çapraz, manken simülasyon çalışmasıdır. Araştırmaların sekizi non-farmakolojik, altısı ise farmakolojik içerikli araştırmalardır. Non-farmakolojik çalışmaların içeriklerinin tümünde tele-rehabilitasyon veya online yöntemlerin kullanıldığı görülmüştür. Altı çalışmada bireylerin stres, depresyon ve anksiyete düzeyini azaltmaya yönelik girişimler uygulanmıştır. Farmakolojik çalışmaların içeriklerinin ise (n=6) farklı tedavi yöntemlerinin etkinliğini değerlendirmeye yönelik olduğu belirlenmiştir. Non-farmakolojik çalışmalarda uygulanan girişimlerin büyük oranda etkili olduğu, farmakolojik çalışmalarda uygulanan tedavi yöntemlerinin ise olumlu etkiye sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Sonuç: Bu derleme çalışmasının ileride yapılacak araştırmalara ışık tutması açısından literatüre önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ayrıca, çocuklar ve risk altındaki yaşlı bireyler de dahil olmak üzere COVID-19’un tanı, tedavi, semptom, etki ve yönetimi gibi konularda daha geniş kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulduğu görülmektedir.
Aim: This study aims to systematically review the interventional studies from Turkey published in national and international databases for the treatment and management of COVID-19. Material and Methods: The studies conducted between January-2020 and August-2021 were searched through PubMed, Cochrane, CINAHL, EBSCHO, Web of Science, Google Scholar, Turkey Citation Index, ULAKBİM, and COVID-19 Turkey Web Portal. Fourteen studies meeting the criteria were included. Results: The studies were conducted with randomized controlled (n=6), clinical trial (n=1), interventional double-controlled trial (n=1), and quasi-experimental study design (n=5). One is a randomized, prospective crossover, model simulation study. The evaluated studies include non-pharmacological (n=8) and pharmacological (n=6) approaches. Tele-rehabilitation or online methods were used in all non-pharmacological studies. Six studies aimed at reducing the stress, depression, and anxiety levels of individuals. Pharmacological studies were (n=6) aimed at evaluating the effectiveness of different treatment modalities. The result shows that interventions in non-pharmacological studies are highly effective, and treatment methods applied in pharmacological studies also have a positive effect. Conclusion: This review will contribute to the literature by shedding light on future research. Moreover, there is a need for more comprehensive studies on the diagnosis, treatment, symptoms, effects, and management of COVID-19, including children and older people at risk.
