15.Ulusal SinirBilim Kongresi, Sakarya, Türkiye, 7 - 10 Mayıs 2017, ss.132
Hareket sistemi insanlarda yer
değiştirme ve karmaşık hareketleri sentezleme kabiliyetini sağlayan önemli bir
unsundur. Bu nedenle nicel ve nitel takibi insan sağlığı için hayati düzeyde
önemlidir. Günümüzde bu amaca yönelik olup halen kullanılmakta olan yöntemlerin
tamamı, sabit yerleşimli, pahalı olmaları ve kullanım zorluğu taşımaları gibi
ciddi kısıtlamalara sahiptir. Bu tez çalışmasında, prototipi üretilmiş olan bir
ivmeölçer kullanarak, hareket sistemini değerlendirmesini yapabilecek, kolay
uygulanabilir, taşınır ve ucuz bir nicel tanı takip yöntem geliştirilmesi
amaçlanmıştır.
Çalışmada kullanılan ve
birimimizde (İlhan ve Puralı 2010) tasarlanıp prototipi üretilmiş olan, cihaz
temel olarak bir ivme ölçme sistemidir. Cihaz çok amaçlı, çok kanallıdır ve
medikal amaçları kolaylıkla yerine getirecek şekilde küçültülmüştür. Ayrı ayrı
parmaklara ve tüm ekstremitelere uygulanabilir özelliktedir. Cihaz, sensörler,
merkez işlemci, USB bağlantısı ve bilgisayar ara yüzü olmak üzere 4 ana
kısımdan oluşur.
Bu çalışmada, geliştirdiğimiz
cihaz ve yöntemin etkinliği periferik nöropati hasta grubu üzerinde ilk olarak
test edilmiştir. Anatomik ve fonksiyonel bilgiler göz önüne alınarak
geliştirilmiş bir dizi el hareketi protokolü uygulanmış, ivme cevapları test ve
kontrol grubundan kayıt edilmiştir. Kayıtlar alınmadan önce gerekli Etik Kurul
onayı alınmıştır. Bu kayıtlar, sağlıklı gönüllülerden alınanlarla ve hastaların
ameliyat sonrası kayıtları ile karşılaştırılmıştır. Yapılan analizlere göre,
özellikle Protokol 2 için kaydedilen ivme cevaplarında hasta ve kontrol
grupları arasında yüzük ve işaret parmak için p=0,0398 şeklinde istatiksel
düzeyde anlamlı fark olduğu tespit edilmiştir. İstatistiksel anlamlı fark,
Bootstrapping yöntemi ve Bonferroni düzeltmesi ile ileri düzeyde analiz edilip,
haritalandırılmıştır.
Bu çalışma öncü bir çalışmadır
ve periferik nöropati hastalarında, hasta ve sağlıklı birey arasındaki farkı
teşhis etmede başarılı olmuştur. Kısıtlı sayıda hasta ile yapılan çalışmaya
rağmen anlamlı ölçüde farklar gözlenmiştir. Takip eden dönemde, cihazın çalışma
aralığı ve çözünürlüğü geliştirilip daha mükemmel bir cihaz oluşturulduktan
sonra, diğer hareket bozukluğu hastalık gruplarına da uygulanacaktır.
The motor system is an important
element that provides the ability to synthesize relocation and synthesis of
various complex movements in humans. Therefore, it is essential, for the human
health, to monitor its development both quantitatively and qualitatively. The
conventional methods serving the purpose, are bound by limitations such as
immobility, cost of the devices and difficulty in evaluation of the results. In
the present thesis work, the primary aim was to develop an intuitive, portable
and cost-effective method capable of assessing the motor system quantitatively
by using a prototype accelerometer device.
The device, used in the
study, has been designed and prototyped in our unit (Ilhan and Puralı 2010). It
is essentially, a miniature three dimensional acceleration measurement system.
It has up to 6 channels, and has been downsized to easily fulfil its medical
use. Its sensors can be attached to individual fingers and all extremities
easily. The device is consisted of 4 main components: sensors, central
processor, USB connection module and computer interface.
In the present study,
the effectiveness of the device was firstly tested on a peripheral neuropathy
patient group. The acceleration responses in response to hand gesture protocols
designed based on established anatomical and functional information, were
recorded. The recordings were compared to those recorded in the control group
and post-operation records of the patients. Analyses indicated that there is a
statistically significant difference between the patient and control groups,
especially when Protocol 2 responses were compared (p=0.0398). By using
Bootstrapping method and Bonferroni correction, statistically significant
difference has been mapped and analyzed at an advanced level.
This is a
ground-breaking study. The results indicated that the novel method is capable
identifying the differences between the patients and the healthy individuals in
peripheral neuropathy cases though the number of patients was limited. The next
steps will be improving the operation range and resolution power of the device,
and using it on the other movement disorders and disease groups.