Türkiye’de Beslenme ve Diyetetik Lisans Programlarının Mevcut Durum Analizi: 2021-2022 Yıllarına Ait Verilerin Değerlendirilmesi


Creative Commons License

GOKMEN OZEL H., Isgin-Atici K., Melekoglu E.

Beslenme ve Diyet Dergisi, cilt.51, sa.2, ss.7-23, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 51 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.33076/2023.bdd.1800
  • Dergi Adı: Beslenme ve Diyet Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.7-23
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Bu araştırma makalesinde Yükseköğretim Kurumları Sınavına (YKS) göre Türkiye’de Beslenme ve Diyetetik alanında eğitim veren lisans program sayıları, programların özellikleri, programların kontenjanları, eğitim/öğretime başlangıç/devam için asgari öğretim üyesi sayıları ve alanlarına ilişkin veriler değerlendirilmiştir. Bireyler ve Yöntem: Beslenme ve Diyetetik Lisans Programlarına ait program ve kontenjan sayılarına ilişkin değerlendirmeler, Türkiye Cumhuriyeti Öğrenci Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM) sayfası Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi veri tabanından, “Sağlık Lisans Tamamlama” ve “Dikey Geçiş Sınavı” ile yerleşen öğrenci kontenjanları ve ön lisans programları adları ilgili web sitelerinden ve Eğitim/Öğretime Başlangıç/Devam İçin Asgari Öğretim Üyesi Sayıları ve Alanları YÖK Akademik web sitesinden elde edilmiştir. Bulgular: Beslenme ve Diyetetik Lisans Programları YKS-2022 sonuçlarına göre, 53 devlet, 49 vakıf (7’si Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC)) olmak üzere toplam 102 üniversitede 116 program ve 6493 kontenjan ile eğitim vermektedir. YKS-2021’e göre toplam kontenjanın %9.3’ü (642 öğrenci) ve YKS-2022’ye göre toplam kontenjanın %8.4’ü (545 öğrenci) kadar öğrenci Sağlıkta Lisans Tamamlama ve Dikey Geçiş Sınavı ile yerleştirilmektedir. Tüm programlarda YKS-2022’ye göre en düşük başarı sıralaması 1.428.616, en yüksek başarı sıralaması 58.426’dır. Beslenme ve Diyetetik Lisans Programlarında eğitim ve öğretime başlangıç için asgari öğretim üyesi sayısı ve alanları bakımından kriteri sağlamayan 2021 yılında 47/101 program (%46.5), 2022 yılında 33/106 program (%31.1) bulunmaktadır. Sonuç: Beslenme ve Diyetetik Lisans Programlarının yaşadıkları sorunlara yönelik çözüm önerileri geliştirilmeli, eylem planları hazırlanmalı ve ilgili birimlerle koordine bir şekilde çözüme yönelik girişimlerde bulunulmalıdır.
Aim: This research article examines data related to undergraduate programs in Nutrition and Dietetics in Turkey, based on the Higher Education Institutions Exam (YKS). It evaluates program characteristics, quotas, minimum required teaching staff numbers, and their fields of expertise for the commencement and continuation of education in this field. Subjects and Method: The assessment of program and quota numbers for Nutrition and Dietetics Undergraduate Programs was sourced from the Student Selection and Placement Center (ÖSYM) page. Quotas for “Health Bachelor Completion,” and “Vertical Transfer Exam” were gathered from relevant websites. The minimum required number of teaching staff members and their areas of expertise were obtained from the Council of Higher Education (YÖK) Academic website. Results: Based on the YKS-2022 results, there are a total of 116 programs across 102 universities (53 state and 49 private universities, including 7 from Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC)) offering education in Nutrition and Dietetics, with a combined quota of 6493. According to YKS-2021 and YKS-2022, respectively, 9.3% (642 students) and 8.4% (545 students) of the total quota are filled through Health Bachelor Completion and Vertical Transfer Exam. The success rankings for all programs, based on YKS-2022, range from a low of 1,428,616 to a high of 58,426. Within Nutrition and Dietetics Undergraduate Programs, in 2021, 47 out of 101 programs (46.5%) and in 2022, 33 out of 106 programs (31.1%) did not meet the criteria for the minimum required number of teaching staff and their fields of expertise for the commencement and continuation of education. Conclusion: To address the challenges faced by Nutrition and Dietetics Undergraduate Programs, it is recommended to develop solutions, formulate action plans, and coordinate efforts with relevant departments to initiate effective measures for resolution.