Narsisizmde Ebeveynleşmenin Rolü: Benlik Saygısı ve Kontrol Odağının Aracı Etkisi


SAY G., DAĞ İ.

AYNA Klinik Psikoloji Dergisi, cilt.10, sa.3, ss.542-561, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 10 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.31682/ayna.1294891
  • Dergi Adı: AYNA Klinik Psikoloji Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.542-561
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada büyüklenmeci narsisizm, ebeveynleşme, kontrol odağı ve benlik saygısı arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca büyüklenmeci narsisizm ile ebeveynleşme arasında kontrol odağı ve benlik saygısının aracı etkisini incelemek çalışmanın diğer amacını oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini 18-35 (Ort.=21.42, SS=2.78) yaş arasında yer alan 292’si (%70.5) kadın, 122’si (%29.5) erkek toplamda 414 kişi oluşturmaktadır. Veri toplamak amacıyla, Beş Faktör Narsisizm Envanteri-Kısa Form, Ebeveynleşme Envanteri, Kontrol Odağı Ölçeği ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği kullanılmıştır. Çalışma kapsamında değişkenler arasındaki ilişkiler korelasyon analizleri ile, aracı değişken analizleri ise çoklu aracılı model testi (Bootstrap) ile incelenmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre büyüklenmeci narsisizm ile ebeveynleşme, kişisel kontrol ve benlik saygısı arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler söz konusudur. Öte yandan, büyüklenmeci narsisizm ve ebeveynleşme arasındaki ilişkide, benlik saygısının tam aracılık etkisinin olduğu görülmüştür. Bu bakımdan ebeveynleşme deneyimleyen bireylerin, benlik saygılarının daha yüksek olduğu ve böylece büyüklenmeci narsisizm geliştirdikleri söylenebilir. Çalışmadan elde edilen bulgular, ebeveynleşme deneyimlerinin bireylerin kişilik özelliklerini nasıl etkilediğinin anlaşılması açısından önemlidir.
The aim of this study was to evaluate the associations among grandiose narcissism, parentification, locus of control, and self-esteem; and to elucidate the mediating roles of locus of control and self-esteem on the relationship between grandiose narcissism and parentification. The sample of the study consisted of 414 people, 292 (70.5%) of them were female, and 122 (29.5%) of them were male, aged between 18 and 35 (M=21.42, Sd=2.78). Five-Factor Narcissism Inventory-Short Form, Parentification Inventory, Locus of Control Scale, and Rosenberg Self-Esteem Scale were used to collect data. Within the scope of the study, the relations between the variables were examined with correlation analysis and mediator variable analysis with model test (Bootstrap). Results revealed that there was a significant positive significant relationship between both grandiose narcissism and parentification, and internal locus of control, and self-esteem. In this respect, it can be said that individuals who experience parentification have higher self-esteem, which in turn, might increase their risk of exhibiting grandiose narcissism. Obtained findings are important in terms of understanding how parentification experiences affect the personality organization of individuals.