Ankara’da Bir Roman Mahallesinin Demografik, Ekonomik ve Sosyal Özellikleri: Kale Mahallesi Örneği


Koç İ., Saraç M., Döne K.

Ankara Araştırmaları Dergisi, cilt.12, sa.1, ss.1-19, 2024 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 12 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.5505/jas.2024.28190
  • Dergi Adı: Ankara Araştırmaları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: EBSCO Education Source, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.1-19
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı, Ankara’nın en eski mahallelerinden birisi olan Kale Mahallesi’nde yaşayan Romanların demografik yapısını ve bu yapıyı etkileyen ekonomik ve sosyal özelliklerini ortaya koyarak politika öncelik alanlarını belirlemektir. Çalışmada kullanılan veriler, TÜBİTAK 1001 Programı kapsamında sağlanan mali destek ile gerçekleştirilen 122R016 nolu “Türkiye’deki Roman Nüfusun Demografik Bütünleşme ve Farklılaşma Düzeyleri ve Politika Öncelikleri” projesi kapsamında Kale Mahallesi’nde gerçekleştirilen ön deneme ve pilot çalışmalarından gelmektedir. Çalışmanın sonuçları, Kale Mahallesi’nde ortalama hane halkı büyüklüğünün 4,6 olduğununa; hanelerin %51’inin çekirdek aile olarak yaşadığına; dağılmış aile oranının %29 seviyesinde olduğuna işaret etmektedir. Nüfusunun %47’sinin 18 yaşından küçük çocuklardan oluştuğu mahallede, okula devam eden çocukların oranının yaşla birlikte hızla azaldığı ve genel eğitim seviyesinin oldukça düşük olduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra, çocuk işçiliğinin ve çocuk evliliklerinin yaygın olduğu mahallede, ortalama ilk evlilik yaşı kadınlarda 17; erkeklerde ise 21’dir. Mahallede kadın başına ortalama olarak 4,2 çocuk düşmektedir. Bu bulgular, Kale Mahallesinin demografik dönüşüm sürecinin Türkiye’nin yaşadığı demografik dönüşüm sürecinden farklılaştığını; bu demografik verilerin Türkiye’nin 1980’li yıllarda sahip olduğu demografik yapı ile uyumlu olduğunu göstermektedir. Mahallenin demografik dönüşüm sürecinin gerisinde kalması mahalledeki yaygın yoksulluk ve mahalledeki Romanların, yaşamın hemen her alanında karşılaştıkları ayrımcılıklarla ilişkilendirilebilir.