Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) veTürkiye’de Cinsiyete Göre Ölüm ve Doğuşta Beklenen Yaşam Süresi İlişkisi

KARA Ş. A., BAHAR ÖZVARIŞ Ü. Ş.

Sağlık ve Toplum, cilt.32, sa.2, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 32 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: Sağlık ve Toplum
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş ve Amaç: “Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi” (CEDAW), cinsiyet temelli her türlü ayrımcılığı ortadan kaldırma, kadının statüsünün yükseltilmesi, yasalar yoluyla kadının etkin şekilde korunması gibi temel hakların sağlanmasını hedeflemektedir. Bu makalede, Türkiye’nin CEDAW’a taraf olduğu 1985’ten itibaren sözleşmenin kadın sağlığıyla ilişkisine yönelik tahminlerde bulunmak amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada, 1980-2019 yılları arasındaki nüfus göstergelerinden, kadın ve erkekler için cinsiyete özel ölüm hızları ile doğuşta beklenen yaşam süreleri verileri kullanılmıştır. Verilerle, zaman serisi içinde yapısal bir değişimin olduğu düşünülen noktanın öncesini ve sonrasını karşılaştırmak amacıyla CHOW test regresyon analizi uygulanmıştır. Bulgular ve Tartışma: CEDAW öncesine göre, sonrasında kadınlara özel ölüm hızında azalma istatistiksel olarak anlamlıdır (p=0,04). Kadınlara özel ölüm hızındaki değişimi, sadece CEDAW’a bağlamak doğru olmasa da erkeklerde aynı zaman dilimindeki değişimle karşılaştırıldığında CEDAW’ın kadın sağlığına etkisinin önemli olduğu söylenebilir.

Sonuç ve Öneriler: CEDAW’ın kadın ölümlerinin azalmasına yönelik bağımsız etkisinin yanı sıra, sağlığın sosyal belirleyicilerinden bazılarını etkileyerek dolaylı şekilde kadın sağlığını iyileştirmede önemli katkıları olduğu açıktır.

Anahtar Kelimeler: CEDAW; Kadın Sağlığı; CHOW test