Erken Dönem Olumlu Sosyal Davranış Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Özellikleri


Creative Commons License

YÜCEOL G., AYTAÇ B., UÇANOK Z.

Nesne Dergisi, cilt.8, sa.16, ss.82-94, 2020 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 16
  • Basım Tarihi: 2020
  • Doi Numarası: 10.7816/nesne-08-16-06
  • Dergi Adı: Nesne Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.82-94
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı Giner Torréns ve Kärtner (2017) tarafından geliştirilen Erken Dönem Olumlu SosyalDavranış Ölçeği’ni Türkçeye uyarlamak, geçerlik ve güvenirliğini değerlendirmektir. Araştırmanın örneklemi18-36 ay arası çocuğu olan 267 anneden oluşmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda katılımcılarDemografik Bilgi Formu, Erken Dönem Olumlu Sosyal Davranış Ölçeği, Güçler ve Güçlükler Anketinidoldurmuşlardır. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi sonuçları ölçeğin Türkçeye uyarlamasının 3 faktörlü(yardım etme, paylaşma ve rahatlatma) bir yapı gösterdiğini desteklemiştir. Alt boyutlar (yardım etme,paylaşma ve rahatlatma) ile çocuğun psikososyal gelişimi arasındaki ilişkiler beklendik yönde anlamlıbulunmuş; ölçüt bağıntılı geçerlik desteklenmiştir. Ölçekten alınan puanlar, çocuğun cinsiyetine, annenineğitim, gelir düzeyi ve verinin elde edilme yöntemine (online anket sistemi veya doğrudan iletişim) görefarklılaşmamıştır. Bunun yanı sıra alt ölçeklerin iç tutarlık ve tekrar test güvenirlik katsayıları kabul edilebilirdüzeyde bulunmuştur. Sonuçlar, Erken Dönem Olumlu Sosyal Davranış Ölçeği’nin 18-36 ay arasındakiçocuklar için geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermiştir.
The aim of the current study was to adapt the Early Prosocial Behavior Questionnaire developed by Giner Torréns and Kärtner (2017) to Turkish and to evaluate its validity and reliability. The sample included a total of 267 mothers of 18-36 months children. The participants completed Demographic Form, Early Prosocial Behavior Questionnaire, The Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ). Exploratory and confirmatory factor analysis supported three factors structure representing helping, sharing and comforting. Results also showed that relationships between the subscales (helping, sharing and comforting) and the child's psychosocial development were significant in the expected directions; criterion-related validity of the scale was supported. There was no difference according to gender of child, education and income level of mother and the method of collecting the data (online survey system or communication directly). The subscales had acceptable levels of internal consistency and test-retest reliability. The findings revealed that Turkish Early Prosocial Behavior Questionnaire was a valid and reliable measure for children between 18-36 months. The results were discussed with the suggestions to improve the scale.