Temel Duygusal Yüz İfadelerinin Zaman Algısı Üzerindeki Etkisi


Creative Commons License

ERDOĞAN Ş., BARAN Z.

Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, cilt.11, sa.Ek 1, ss.176-191, 2019 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 11 Sayı: Ek 1
  • Basım Tarihi: 2019
  • Doi Numarası: 10.18863/pgy.589233
  • Dergi Adı: Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.176-191
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı, evrensel olarak kabul edilen 6 temel duyguya ait yüz ifadelerinin sunum süresi değişimlenmesinin zaman algısı üzerindeki etkisini, zaman aralığı yeniden oluşturma ve süreyi sözel tahmin etme yöntemleri aracılığıyla incelemektir. Araştırma, dört farklı sunum süresinde (500, 1000, 1500 ve 2000 ms) sunulan yüz ifadelerinin (kızgınlık, korku, üzüntü, tiksinme, şaşkınlık, mutluluk ve nötr) sözel olarak tahmin edilmesi ve yeniden üretilmesini içeren iki farklı yöntemle 75 gönüllü öğrenci (47 Kadın ve 28 Erkek) ile yürütülmüştür. Her bir sunum süresinde, tüm duygusal yüz ifadeleri hedef süreye göre kısa algılanmakta ve sunum süresi artıkça zamansal bozulmalar artmaktadır. Öte yandan, tüm duygusal yüz ifadeleri, üzüntü yüz ifadesi hariç, nötr yüz ifadesinden daha uzun algılanmaktadır. İçsel saat modeli ile dikkat ve genel uyarılmışlık düzeyi bağlamında, yüz ifadelerinin hedef süreye göre kısa algılanması dikkat kaynaklı modelle; nötre göre daha uzun algılanması ise genel uyarılmışlık düzeyi kaynaklı modelle daha uyumlu görünmektedir. Duygusal yüz ifadelerinin zaman algısı üzerindeki etkisinde, genel uyarılmışlık düzeyi ve dikkat kaynaklı ortak etkilerin yanı sıra, zamansal yöntem türlerindeki farklılıklardan kaynaklanan bellek ve karar verme süreçleri de etkili olabilmektedir
The main aim of this study was to investigate the influence of stimulus duration manipulations of pictures expressing universal six basic emotions by using a prospective paradigm including verbal estimation and reproduction tasks. The study was conducted with 75 participants (47 female and 28 male) who verbally estimated and reproduced the duration of emotional facial expressions (anger, fear, sadness, disgust, surprise, happiness and neutral) presented for different durations (500, 1000, 1500, and 2000 ms). In each presentation duration, durations of all emotional facial expressions were perceived to be shorter than target durations and temporal distortions increase with duration of intervals. On the other hand, durations of all emotional facial expressions except the sadness facial expression were perceived longer than the duration of neutral facial expression. According to internal clock model and in the context of arousal and attention, tendency to underestimate the duration of emotional stimuli compared to target duration was consistent with an attentional model while tendency to overestimate duration of the emotional stimuli compared to duration of neutral stimulus was consistent with the arousal based model. The findings of this study suggested that in regard to the effects of emotional facial expressions on time perception, not only the involvement of effects emanating from arousal and attention but also memory and decision making processes could have an effect due to the type of temporal task difference.