Akademik Veri Yönetim Sistemi
6th INTERNATIONAL MULTIDISIPLINARY STUDIES CONGRESS, Gaziantep, Türkiye, 26 - 27 Nisan 2019, cilt.1, sa.1, ss.83-84
Amaç: Hasta tedavi ve bakım hizmetlerinde hasta güvenliği önemlidir. Tıbbi hatalar önemli derecede mortalite ve morbiditeye sebep olabilmektedir. Tıbbi hataların azaltılması ve önlenebilmesi için hemşirelerin tıbbi hataya eğilim durumları bilinmesi önem taşımaktadır. Klinik uygulama için hastanede bulunan ve ileride mesleğin bir parçası olacak olan öğrenci hemşirelerin tıbbi hataya eğilim düzeylerinin bilinmesi benzer şekilde olası hataların ve kötü sonuçların hastalara ve aktif meslek çevresine ulaşmadan önlenmesinde faydalı olabilir. Bu çalışmanın amacı ileride aktif olarak hemşirelik mesleği içinde yer alacak olan hemşirelik öğrencilerinin tıbbi hataya eğilim düzeylerini belirlemek ve bunlarla ilişkili olabilecek faktörleri incelemektir. Gereç ve Yöntem: Çalışma, tanımlayıcı bir tasarımda olup; Nisan 2019'da Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik bölümünde hemşirelik eğitimi alan ve klinik uygulamalar için hastanede bulunmuş/bulunan ikinci sınıf, üçüncü sınıf ve dördüncü sınıf (intörn) hemşirelik öğrencileri ile yapılmıştır. Birinci sınıf öğrencileri araştırma tarihlerinde henüz klinik uygulamalara çıkmamış olduğundan ve yeterince uygulama deneyimi olmayacağından dolayı araştırmaya dahil edilmemiştir. Araştırmanın örneklemini araştırmanın evreni oluşturacak şekilde planlanmıştır. Belirlenen kriterlere uyan, araştırmaya katılmayı kabul eden tüm öğrenciler araştırmaya dahil edilmiş olup olası ulaşılamama durumları için en küçük örneklem sayısı 650 olarak belirlenmiştir. Araştırma için örneklem seçimine gidilmemiştir. Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan "Öğrenci Bilgi ve Soru Formu" ve Özata ve Altunkan (2010) tarafından geliştirilmiş olan "Hemşirelikte Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeği" kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı ve yüzde dağılımları gibi tanımlayıcı testler; Student t testi, Mann Whitney U testi, Kruskal Walles, ANOVA ve korelasyon testleri gibi ilişki ve fark testleri kullanılmıştır. Araştırma için Etik Kurul'dan, kurumdan ve öğrencilerden izin alınmıştır. Bulgular: Devam etmekte olan araştırmanın her sınıftan eşit olarak (134 öğrenci) alınmış olan toplam 402 anket sonuçlarına göre; "Hemşirelikte Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeği" toplam puan ortalamaları 4,16±0,57 olup tıbbi hata yapma eğilimlerinin düşük olduğu söylenebilir. Ölçeğin alt boyutlarının puan ortalamaları; "İlaç ve Transfüzyon Uygulamaları" için 4,29±0,55, "Enfeksiyonların Önlenmesi" için 4,18±0,63, "Hasta İzlemi ve Malzeme-Cihaz Güvenliği" için 3,99±0,75, "Düşmelerin Önlenmesi" için 4,13±0,76 ve "İletişim" için 4,02±0,93 olarak bulunmuştur. Ölçeğin alt boyutlarından alınabilecek en yüksek puan ortalamasının 5,00 olması nedeniyle, genel olarak ve alt boyutların hepsinde öğrencilerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin düşük düzeye yakın olduğu söylenebilir. Ayrıca “Öğrenci Bilgi ve Soru Formu” nda bulunan “Sınıfı” ve “Hemşirelik Bölümünü Şu An Sevme Düzeyi” parametreleri ile ölçek toplam puan ortalaması arasında anlamlı bir fark ve ilişki bulunmuştur (p<0,05). Öğrencilerin “Sınıf” ve “Hemşirelik Bölümünü Şu An Sevme Düzeyi” parametreleri yükseldikçe ölçek toplam puan ortalamasının da arttığı ve tıbbi hataya eğilim düzeyi düştüğü söylenebilir. Sonuç ve Öneriler: Öğrencilerin tıbbi hataya eğilimleri düşük düzeye yakın olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin tıbbi hataya eğilim düzeyi düşük olsa da “daha önce tıbbi hata yapma” verilerinden, öğrencilerin bilerek yüksek puanları işaretlemiş olabileceği ihtimalinden ve literatür bilgilerinden yola çıkarak “Hemşirelikte Tıbbi Hata” üzerinde önemle durulması gereken bir konu olmaktadır. Tıbbi hataların ciddi derecede mortalite ve morbiditeye sebep olabildiği bilinmektedir. Henüz meslek hayatına atılmamış öğrencilerin tıbbi hataya eğilimleri, hata alanları ve etkileyen faktörlerin bilinmesi ve tıbbi hata konusunda eğitim vermek, takip etmek ve farkındalık oluşturmak hataların henüz hastaya ulaşmadan önlenebilmesi ve doğal olarak hasta güvenliği açısından önem taşımaktadır. Okul ve Hastanelerde “Tıbbi Hata” konusunda gerekli eğitimler ve farkındalık oluşturma çabaları; tıbbi hataların ve buna bağlı zararların azaltılmasında faydalı olabilir.
Anahtar Kelimeler: Tıbbi Hata, Tıbbi Hataya Eğilim, Öğrenci Hemşire, Klinik Uygulama
Objective: Patient safety is important in patient treatment and care services. Medical errors can cause significant mortality and morbidity. In order to reduce and prevent medical errors, it is important to know the level of tendencies of nurses to medical errors. Knowing the level of medical error tendencies of student nurses who are in the hospital for clinical practice and will be a part of the profession in the future may be useful in preventing similar errors and negative results before reaching patients and active occupational environment. The aim of this study is to determine the levels of medical error tendency of nursing students who will be actively involved in nursing profession in the future and to examine the factors that may be related to them. Materials and Methods: The study has a descriptive design and it was conducted April 2019 and with the second year, third year and fourth year (internship) nursing students who receiving nursing education in Gaziantep University Faculty of Health Sciences Nursing Department and who had participated/participating in the hospital for clinical practices. First year students were not included in the study because they had not yet participated to any clinical practices at the dates of the study and have not enough practical experience. The sample of the study was planned to form of the universe of the study. All students who meet the determined criteria and accepted to participate in the study were included in the study and the smallest sample size was determined as 650 for possible inaccessibility cases. The data were collected by using "Student Information and Questionnaire Form" prepared by researcher and "Scale Tendency to Medical Error in Nursing" developed by Özata and Altunkan (2010). In data analysis; descriptive tests such as number and percentage distributions, relationship and difference tests such as Student t test, Mann Whitney U test, Kruskal Walles, ANOVA, Pearson and Spearman tests were used. Permission was obtained from the Ethics Committee, the institution and the students for the research. Results: According to the results of 402 questionnaires which were taken equally from each class (134 students) of the ongoing research; Mean of total score of "Scale Tendency to Medical Error in Nursing" is 4,16±0,57 and the tendency to make medical errors is low. The mean total scores of dimensions of the scale were found as follows; 4,29±0,55 in “Medication and Transfusion Applications”; 4,18±0,63 in “Prevention of Infections”; 3,99±0,75 in “Patient Monitoring and Equipment-Device Safety”; 4,13±0,76 in “Prevention of Falls” and 4,02± 0,93 in “Communication”. Since the highest score to be obtained from dimensions was 5.00, it was observed that students’ tendency to make errors was lower in all dimensions. In addition, a significant difference (relation) was found between “Class/Year of Students” and “Level of Liking the Nursing Right Now” and their tendency to make medical errors according to mean of scale total score. (p <0.05) Conclusions and Recommendations: Even though the students' level of medical error is low, it is important to emphasize on the "Medical Error in the Nursing" since of literature informations, data of "making previously a medical error" from survey and and the possibility that students may have deliberately marked high scores. According to many sources in the literature, medical errors can cause serious mortality and morbidity. It is important to know the tendencies of medical error, the factors affecting them and error areas of the students who have not entered their professional life -and- to educate, to follow up and to raise awareness about the medical error for prevent errors before they reach the patient and naturally for patient safety. Efforts to organize education and raise awareness about "Medical Error" in schools and hospitals can be useful in reducing medical errors and related losses.
Key Words: Medical Error, Tendency of Medical Error, Nursing Students, Clinical Practice