Biyoloji Temelli Tasarım Yaklaşımları: Canlı Organizmaların Tasarım Disiplinlerine Dahil Edilmesi


UNAL B., koca d.

Sanat ve Tasarım Dergisi, sa.36, ss.351-378, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: Sayı: 36
  • Basım Tarihi: 2025
  • Doi Numarası: 10.18603/sanatvetasarim.1707655
  • Dergi Adı: Sanat ve Tasarım Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.351-378
  • Hacettepe Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu makale, biyolojinin tasarımla kesişimini ele alarak miselyum, alg ve bakteri gibi canlı organizmaların tasarım uygulamalarındaki potansiyelini araştırmaktadır. Çalışmada, literatür taramasına dayalı nitel bir yöntem izlenmiş; yapı endüstrisi, mimarlık, ürün ve malzeme tasarımı alanlarıyla biyolojinin kesiştiği örnek projeler incelenmiştir. Bu kapsamda çalışma, biyotasarımın tasarım disiplinlerine getirdiği yenilikçi bakış açılarını disiplinler arası bir perspektifle değerlendirmekte ve doğayla birlikte üretim anlayışına dair özgün bir çerçeve sunmaktadır. Bulgular, canlı organizmaların tasarıma entegre edildiğinde çevresel etkilere uyum, düşük enerji tüketimi ve biyolojik olarak parçalanabilirlik gibi avantajlar sunduğunu; ancak bakım ihtiyacı, dayanıklılık gibi sınırlılıkların da bulunduğunu ortaya koymuştur. Sonuç olarak, biyotasarımın sadece ekolojik değil, düşünsel bir dönüşüm sunduğu ve doğayla iş birliğine dayalı disiplinler arası tasarım stratejileri geliştirmek için önemli bir potansiyel taşıdığı değerlendirilmiştir.
This article explores the intersection of biology and design by examining the potential of living organisms such as mycelium, algae, and bacteria in design practices. A qualitative methodology based on literature review is adopted, focusing on exemplary projects where biology intersects with architecture, construction, product, and material design. The study evaluates biodesign from an interdisciplinary perspective, offering a framework for nature-driven production approaches. Findings reveal that integrating living organisms into design enables environmental adaptability, low energy consumption, and biodegradability, while also presenting limitations such as maintenance needs and material durability. Ultimately, the research suggests that biodesign provides not only ecological but also conceptual and cultural transformation, holding potential for developing design strategies based on cooperation with nature.