Akademik Veri Yönetim Sistemi
İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt.24, sa.1, ss.688-709, 2023 (Hakemli Dergi)
Ekolojik geçerlik genel olarak öğretim sürecinin doğal bağlamlarla ne derece örtüştüğünü ifade eden bir kavramdır. Bir başka ifadeyle, ekolojik geçerlik elde edilen bulguların anlamlı olmasının yanı sıra uygulamanın doğal koşullarda yürütülmesi ve araştırma bağlamı dışında da kullanılabilir olmasıdır. Bu araştırmada ülkemizde 15 yaş ve üzerindeki otizm spektrum bozukluğu olan bireylerle tek denekli araştırma desenleriyle yürütülen lisansüstü tez çalışmalarının ekolojik geçerliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. İlgili anahtar kelimeler kullanılarak elektronik ortamda yapılan tarama sonucunda 402 tez çalışmasına ulaşılmış ve dahil etme ölçütlerini karşılayan 16 çalışma araştırma kapsamına alınarak analiz edilmiştir. Araştırma bulguları genel olarak tez çalışmalarının özellikle sosyal partner ve doğal etkinlikler niteliksel boyutları açısından ekolojik geçerliğinin düşük olduğunu, ancak doğal ortam ve kalıcılığın sağlanması boyutları açısından yüksek olduğunu göstermektedir. Araştırmanın bulguları tartışılarak ileri araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Ecological validity is defined as, in general terms, a term
indicating the extent to which the implementation of an
intervention overlaps natural contexts. That is, ecologic validity
refers to meaningful study outcomes and the feasibility of the
intervention out of intervention contexts. The current study
examined the extent to which ecological validity was
demonstrated in single-subject theses and dissertations with
participants with autism spectrum disorder aged 15 and over in
Türkiye. Following a thorough electronic search using multiple
search terms, 402 theses and dissertations were identified, of
which 16 qualified for the inclusion criteria. Results indicated that
fewer studies contained aspects reflective of ecological validity
in typical social partner and typical activities, while the majority
contained that in typical settings and maintenance. Suggestions
for further research are provided.
Keywords: Autism, Ecological Validity, Independent Living