Akademik Veri Yönetim Sistemi
AŞKAR N. (Yürütücü), DURMUŞOĞLU M. C.
TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2022
Çalışma, eylem araştırması deseninde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amacı, Ankara ili
Etimesgut ilçesinde, bir anasınıfındaki 60-77 ay arası 24 çocuğun oyun davranışları ve
yürütücü işlev becerilerini, açık uçlu materyallerle oynadıkları oyunun nasıl değiştirdiğini
incelemektir/keşfetmektir. Araştırma, durum saptama, uygulama süreci olarak iki evrede
yürütülmüştür. Durum saptama evresi, Ekim 2021 boyunca, uygulama evresi ise Kasım 2021-
Haziran 2022 tarihleri arasında üç eylem planı döngüsü boyunca sürmüştür. Durum saptama
sürecinde, Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği (OÖDÖ), Baş-Ayak Parmakları-Dizler-Omuzlar
Görevleri (BADO), Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği (OÖDÖ), Çocuk Davranışları
Değerlendirme Ölçeği (ÇDDÖ), Çocukluk Dönemi Yürütücü İşlevler Envanteri (ÇDYİE) ile
çocukların yürütücü işlev becerileri hakkında veri toplanmıştır. Bu süreçte ayrıca araştırma
öncesi araştırmacı tarafından hazırlanan Oyun Gözlem Formu (OGF) ve Oyun Davranışları
Kontrol Listesinin de pilot uygulaması yapılarak formlara son hali verilmiştir. Toplanan veriler
proje yürütücüsü ve İnandırıcılık Komitesi üyeleriyle beraber değerlendirilerek birinci eylem
planı hazırlanmıştır (21 Ekim 2021). Uygulama sürecinde ise öğrenme ortamlarına, açık uçlu
materyaller yerleştirilerek çocukların oyun davranışları ve yürütücü işlev becerilerine yönelik
davranışları, hazırlanan OGF ve içeriğinde yer alan Oyun Davranışları Kontrol Listesi yoluyla
sistematik olarak kaydedilmiştir. Her eylem döngüsü sonunda toplanan veriler proje
yürütücüsü/araştırmacı tarafından tümevarım analizi yoluyla değerlendirilmiştir. Elde edilen
veriler ve değerlendirme sonuçları İnandırıcılık Komitesi üyeleriyle paylaşılmış ve yapılan
nihai değerlendirme sonrasında yeni eylem planı hazırlama ya da süreci tamamlama kararı
alınmıştır. Hazırlanan eylem planları, proje yürütücüsü/öğretmen araştırmacı tarafından
uygulanması-değerlendirilmesi-yansıtılması sürecinin bitiminde ise süreç boyunca toplanan
tüm veriler üzerinden nihai değerlendirme yapılmıştır. Eylem araştırmalarının vazgeçilmez bir
parçası olan araştırmacı günlüğü ise planlama aşamasından verilerin analiz edilmesine ve
raporlama sürecine kadar, araştırmanın her evresinde aktif olarak kullanılmıştır. Araştırmada
nitel ve nicel veriler olmak üzere iki tür veri elde edilmiştir. Nitel verilerin analizinde içerik
analizi ve tümevarım analizi yöntemi kullanılmıştır. Nicel verilerden kontrol listelerinin toplam
puan ve madde bazında değerlendirmelerinde frekans ve ortalama değerleri hesaplanmıştır.
Durum tespiti aşaması ve eylem planlarının tamamlanmasının ardından yapılan
değerlendirmede uygulanan ölçekler ön test- son test olarak değerlendirilmiş, araştırma
sorusuna bağlı olarak ilk önce verilerin normal dağılım koşulunu sağlayıp sağlamadığı kontrol
edilmiştir. Tüm ölçekler bazında normal dağılım koşulunun sağlanmasının ardından ise grup
içi karşılaştırmalar parametrik bir test olan t testi (paired sample test) ile yapılmış, elde edilen
her anlamlı değer için de etki büyüklüğü hesaplanmıştır.