Türkiye Güven Araştırması


TOROS E. (Yürütücü), BAYDAR ÇAVDAR G., ZEYBEK KABAKCI G.

TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2025

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Ekim 2022
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2025

Proje Özeti

Türkiye Güven Araştırması (TGA), Türkiye’de siyasete, medyaya ve bilime duyulan güvenin (ve dolayısıyla güvensizliğin) nedenlerini ve sonuçlarını araştırmayı amaçlamaktadır. Bu araştırma, Türkiye’deki güven olgusundaki değişimlerin sebep ve sonuçlarını yenilikçi olarak önerdiği eminlik, saflık, şüphecilik ve sinizm analiz düzlemleri üzerinden inceleyecektir. Böylece hem güvenin anlaşılması adına kapsayıcı ve disiplinler arası bir yaklaşım geliştirilecek hem de güveni şekillendiren bireysel ve bağlamsal düzeylerdeki faktörleri anlaşılabilir hale getirilerek güven dalgalanmalarının farklı türden sonuçları ayırt edilebilecektir. Türkiye Güven Araştırması’nın orijinalliği, olguyu anlamak ve açıklamak için bireysel faktörlere (vatandaşların kimliği), iletişimsel faktörlere (vatandaşların maruz kaldıkları siyasi bilgilerin doğası ve içeriği) ve bu alanların etkileşimlerine odaklanan siyasi iletişim ve siyasi psikoloji temelli bir yaklaşım benimsemesinde yatmaktadır. Çalışma kapsamında güven olgusu öncelikli olarak bireysel faktörler (sosyo-ekonomik, sosyo-demografik, kişilik, değer, inanç, tutum ve düşünceler) dikkate alınarak incelenecektir. İkinci olarak çalışmada güvendeki dalgalanmanın sebepleri genelde iletişimsel faktörler bağlamında, özelde ise -düşük kaliteli enformasyonun güvensizliğe yol açtığı varsayımından hareketle- vatandaşların maruz kaldıkları enformasyonun doğası ve içeriği değerlendirilerek incelenecektir. Enformasyonun kalitesi ise seçim kampanyalarında aktarılan enformasyonun içeriğine (duygusal negatif kampanyaların ve popülist retoriğin kullanımı), geleneksel haber medyasının olayları aktarma şekline ve sosyal medya yoluyla yayılan enformasyonun içeriğine (memler, sahte haberler ve komplo teorileri) bakılarak incelenecektir. Türkiye Güven Araştırması’nın diğer bir yeniliği ise siyasi güvendeki dalgalanmanın sonuçlarını bilişsel (vatandaşların siyaset hakkında nasıl düşündükleri ve hissettikleri), tutumsal (vatandaşların siyaset konusunda nelere inandıklarını) ve davranışsal (vatandaşların nasıl davrandıklarını) olmak üzere üç farklı başlık halinde, bu gruplar arasındaki etkileşimi de dikkate alarak incelemesi olacaktır. Çalışmanın yukarıda anlatılan çerçevesi hem Türkiye hem de evrensel literatür için bir ilk olacaktır.