Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yüksel İ.(Yürütücü), Kınıklı G. İ.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2010 - 2012
KINIKLI, G.İ. Otojen Hamstring Tendon Grefti İle Artroskopik Ön Çapraz
Bağ Rekonstrüksiyonunda Progresif Eksentrik Egzersiz Eğitiminin Erken
Dönem Etkileri. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Fizik Tedavi
ve Rehabilitasyon Programı, Doktora Tezi, Ankara, 2012. Otojen hamstring
tendon (HT) greftiyle ön çapraz bağ rekonstrüksiyonu (ÖÇB-R) sonrası standart
rehabilitasyon programına ek olarak cerrahiden sonra 3. haftada başlanan progresif
eksentrik egzersiz eğitiminin etkilerini incelemek için, 33 olgu randomize olarak
standart ÖÇB rehabilitasyon programı veya standart ÖÇB programına eklenen
progresif eksentrik egzersiz eğitimi gruplarına atandı. Her iki gruba da cerrahi
sonrası 3. haftadan başlanarak 12 hafta süreyle standart ÖÇB rehabilitasyon
protokolü verildi. Progresif eksentrik egzersiz eğitimi, Monitörize Fonksiyonel Squat
Sistem’de oluşturulan protokole göre verildi. Tüm bireylerin kas kuvveti,
koordinasyon, propriyosepsiyon, performans, fonksiyonel seviye, günlük yaşam
aktiviteleri ve sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi parametreleri cerrahi öncesi ve tedavi
sonrası 16. haftada değerlendirildi. Gruplar arasındaki farklılıklara t testiyle bakıldı.
Otojen HT greftiyle ÖÇB-R sonrası standart rehabilitasyon programına progresif
eksentrik egzersiz eğitiminin erken dönemde eklenmesiyle kas kuvveti,
koordinasyon, propriyosepsiyon ve günlük yaşam aktiviteleri parametrelerinden elde
edilen sonuçlar, tek başına standart ÖÇB rehabilitasyon programının sonuçlarına
benzerdir (p>0.05). Performans testleri, fonksiyonel seviye ve sağlıkla ilişkili yaşam
kalitesi parametreleri açısından progresif eksentrik egzersiz eğitiminin standart
rehabilitasyon programına eklenmesiyle tek başına standart rehabilitasyon
programından daha iyi sonuçlar ortaya çıkardığı gösterilmiştir (p<0.05). Bu çalışma,
otojen HT greftleriyle ÖÇB-R sonrası erken dönemde standart rehabilitasyon
protokolüne eklenen progresif eksentrik egzersiz eğitiminin rehabilitasyon sonuçları
üzerine etkinliğini araştıran literatürdeki ilk çalışmadır. Artroskopik ÖÇB tamiri
sonrası kapsamlı bir değerlendirmeyi takiben fizyoterapistler tarafından planlanan
progresif eksentrik egzersizlerin otojen HT grefti ile ÖÇB-R sonrası daha iyi
fonksiyonel kazanımlar sağladığı göz önünde bulundurulduğunda, erken dönemde ön
çapraz bağ rehabilitasyon programlarına dahil edilmesinin çok önemli olduğunu
düşünmekteyiz. Progresif eksentrik egzersiz eğitiminin ÖÇB-R sonrası uzun dönem
etkilerini, profesyonel/rekreasyonel sporcularda farklı progresif eksentrik egzersiz
protokolleriyle birlikte kıyaslayan ve daha fazla bireyi içeren kapsamlı çalışmalara
bu alanda çok ihtiyaç vardır.