Akademik Veri Yönetim Sistemi
Erman B. (Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2025
Primer immün yetmezlikler (PİY) enfeksiyonlara
yatkınlık, immün disregülasyon ve malignite gibi geniş bir klinik spektrumda
karşımıza çıkan genetik hastalıklardır.
Kombine immün yetmezlikler ise T hücre gelişiminin veya fonksiyonunun
bozuk olduğu, antikor tanıtında eksiklikle de ortaya çıkan heterojen bir primer
immün yetmezlik alt grubudur. Özellikle son 10 yılda yeni nesil dizileme
yöntemlerinin kullanılması ile bu hastalıklara neden olan genetik defektlerin
tanımlanma hızı oldukça artmıştır.
Tek hücre RNA dizilemesi her bir tek hücrenin
transkriptomik heterojenitesinin tanımlanmasına olanak sağlayan en güçlü
teknolojidir. Bu yöntem ile daha önce tanımlanmamış hücre
gruplarının/tiplerinin tanımlanması ya da bu hücrelerin kompleks dokulardaki
durumlarının belirlenmesi gerçekleştirilebilmektedir. Hızla gelişen bu
teknoloji sayesinde farklı tipte hücrelerin gelişimlerinin ve fonksiyonlarının
ayrıntılı olarak anlaşılması, araştırmacıların bakış açısını yenilemiştir.
Primer immün yetmezliklere neden olan genetik
kusurların immün mekanizmaları nasıl etkilediğinin anlaşılması bu hastalıkların
patogenezinin anlaşılması açısından önemlidir. İmmün hücrelerin gen
ifadelerinin ve dolaşımdaki, dokulardaki oranlarının heterojenitesi
hastalıklara neden olan biyokimyasal mekanizmaların nasıl etkilendiğinin
anlaşılmasına olanak tanımaktadır. Bu amaçla farklı primer T hücre
yetmezliklerinde ayrıntılı moleküler hücre kimliklerinin tek hücre RNA
dizilemesi ile araştırılması planlanmıştır. Çalışmaya DOCK8, ZNF341, MALT1, PIK3CG
ve PIK3CD ve Lubac kompleksi eksiklikleri olan hastalar dahil edilecektir.
Hastalar ile yaş ve cinsiyet uyumlu 4 sağlıklı kontrol de karşılaştırma amaçlı
projeye alınacaktır. Tek hücre RNA dizilemesi 10X Genomiks tarafından özel
olarak üretilen İmmün Profilleme kiti ile yapılacaktır.