Akademik Veri Yönetim Sistemi
TOPÇU H. (Yürütücü), YALÇIN ÇELİK S. D., YALÇINKAYA S., ARDAHANLIOĞLU B., YILMAZKAYA E., BURCU SAĞLAM E.
TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2023
Köy Romanına Dair Ekoeleştirel Bir Okuma ile İnsan Doğa İlişkisinin İncelenmesi isimli proje, Türk edebiyatında 1950-1980 yılları arasında yazılmış köy romanlarının ekoeleştirel ölçütler ışığında okunup bu romanların insan doğa ilişkisinin değişimi açısından yorumlanmasını hedeflemektedir. Çünkü 1950-1980 süreci, tarımda makineleşmenin ve kentleşmenin başlaması nedeniyle insan doğa ilişkisindeki kırılmanın ilk ayağını temsil eder. Dolayısıyla sözü edilen tarih aralığında Türk edebiyatının özgün ve karakteristik türlerinden olan köy romanı, günümüzdeki tabiat algısının şekillenme süreci konusunda da başlangıç niteliğindedir. Proje kapsamında incelenmesi hedeflenen yetmiş roman belirlenmiştir. Bölgelere göre incelenecek romanlar şu şekildedir:
Kemal Tahir–Sağırdere, Körduman, Rahmet Yolları Kesti, Köyün Kamburu, Yedi Çınar Yaylası, Kelleci Mehmet, Bozkırdaki Çekirdek, Büyük Mal, Talip Apaydın–Sarı Traktör, Yarbükü, Emmioğlu, Ortakçılar, Define, Yoz Davar, Tütün Yorgunu. Fakir Baykurt–Amerikan Sargısı, Kaplumbağalar, Tırpan, Köygöçüren, Keklik, Kara Ahmet Destanı, Yayla, Refik Erduran–Yağmur Duası, Reşat Enis–Despot, Fahri Erdinç–Ali'nin Biri, Abbas Sayar–Yılkı Atı, Çelo, Can Şenliği, Dik Bayır, Şahap Sıtkı–Toprak, Yusuf Ziya Bahadınlı–Güllüceli Kazım, Mahmut Makal–Bizim Köy. Cengiz Tuncer–Hacizli Toprak, Kerkenez, Halikarnas Balıkçısı–Ötelerin Çocuğu, Necati Cumalı–Tütün Zamanı (Zeliş), Yağmurlar ve Topraklar Tütün Zamanı 2, Acı Tütün (Tütün Zamanı 3). Reşat Nuri Güntekin–Kan Davası, Samim Kocagöz–Yılan Hikâyesi, Bir Karış Toprak, Bir Çift Öküz, Fatma İrfan Seyhan–Marziye, Karagöl. Yaşar Kemal–İnce Memed I, Teneke, Ortadirek, Yer Demir Gök Bakır, Ölmez Otu, İnce Memed II, Akçasazın Ağaları I: Demirciler Çarşısı, Yılanı Öldürseler, Fakir Baykurt–Yılanların Öcü, Irazca’nın Dirliği, Onuncu Köy, Yılmaz Güney–Boynu Bükük Öldüler. Kemal Bilbaşar–Cemo, Ömer Polat–Mahmudo ile Hazel, Dilan, Cemal Arzu–Seydoş, Necati Haksun–Kutsal Ceza, Ümit Kaftancıoğlu–Yelatan, Dursun Akçam–Kanlıdere’nin Kurtları, Memo, Hasan Kıyafet–Komünist İmam, Lütfi Kaleli–Haşhaş, Timur Karabulut–Çepel Dünya, Ferit Edgü–Kimse, O/Hakkari’de Bir Mevsim. Yaman Koray–Mola.
Sıralanan romanlarda, yazılım aracılığıyla yerleşim yerlerini, bitkileri, tohumları, ağaçları, toprak ve taş türlerini, mevsimleri, hava durumunu, tabiat olaylarını, doğal afetleri, yeryüzü şekillerini, tarım terimlerini, hayvanları belirten sözcüklerin ve doğa betimlemelerinin, roman kahramanlarının sözlerinin, eylemlerinin, davranışlarının ve bunların ardındaki geleneklerin, inançların, bakış açısının tespit edilmesi planlanmaktadır. Böylelikle 1950-1980 arasında köyde geçen romanlar üzerinden insanın, doğa algısının ne yönde değiştiğinin, doğadan uzaklaşıp uzaklaşmadığının, doğayı sadece geçim kaynağı veya etrafını çevreleyen bir fon olarak görüp görmediğinin, doğanın kirletilmesi, tahrip edilmesi konusunda farkındalık geliştirip geliştirmediğinin tespit edilmesi hedeflenmektedir.