Akademik Veri Yönetim Sistemi
GÜLCAN E. (Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2018 - 2019
Bu proje, önerisi ve ilerleyişi açısından iki kısımdan oluşmaktadır. Bu iki kısım araştırma doğrultuları ve literatür arkaplanlarının farklılıkları sebebiyle ayrı bölümlerde değerlendirilmişlerdir.
Bu kısımlardan ilki olan “Optik Filtreleme ile Desteklenen Sensör Temelli Ayırıcıların Bor Cevheri Zenginleştirilmesinde Kullanımının Araştırılması” kapsamında; Sensör Temelli Ayırıcı (STA) performansının belirlenmesine ilişkin, daha önce hiç denenmemiş bir yöntem kullanılarak bir yaklaşım geliştirilmesi ve bu yaklaşımın mevcut modeller kullanılarak simüle edilmesi değerlendirilmiştir. Bu amaçla ETİ Maden İşletmelerine ait Bigadiç yöresine ait bor cevherinden numune alma, numune karakterizasyonu, optik filtreleme ve görüntü analizleri, cevherin STA ile zenginleştirilebilirliğinin tüm detayları ile değerlendirilmesi, elde edilen veriler kullanılarak ayrımın partisyonlarının belirlenmesi, malzeme ve ekipman özelindeki performans katsayılarının hesaplanması, performans belirlemede kullanılan yaygın yöntemlerin kullanılarak performansın hesaplanması, ve son olarak ortaya konulan özgün yöntem ile ayrımın modellenmesi çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Projenin ikinci kısmı olan “Optik Filtreleme ile Desteklenen Sensör Temelli Ayırıcıların Ambalaj Atıklarının Geri Dönüşümünde Kullanımının Araştırılması” kapsamında ise; plastik atıkların geri dönüşümünde operasyonel sebeplerle tanımlanmalarında güçlük yaşanan ve birbirinden ayrılamayan yaygın polimer türlerinin (PET, HDPE, PS, PP ve LDPE gibi) verimli bir şekilde tanımlanması ve geri kazanımı ile optik filtreler kullanılarak daha yüksek hassasiyetle tanımlanabilirliği incelenmiştir.
Bor ve plastik malzemelere ilişkin bu bölümlerin malzeme, yöntem, karakterizasyon, deneysel çalışmalar ve sonuçların değerlendirilmesi kısımları bu sebeple kendi özellerinde ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Bunlara ek olarak; STA’ların proje özelinde bilimsel dayanakları tartışılmış, dönem içinde projeyle ilgili bilimsel ve teknik gelişmeler iş paketleri ve çalışma takvimine uygunluk kapsamında değerlendirilmiş ve projenin iki kısmında da ortak olan yöntem basamakları detaylandırılmıştır.
Projenin “Optik Filtreleme ile Desteklenen Sensör Temelli Ayırıcıların Bor Cevheri Zenginleştirilmesinde Kullanımının Araştırılması” kısmı kapsamında elde edilen çıktılar ile, literatürde bir ilk olan NIR (Yakın-kızılötesi) sensör entegre edilmiş STA’nın performansının tespiti gerçekleştirilmiş ve performansa ilişkin Ep (Ecart Probable) değerlerinin tane boylarına bağlı olarak 0.099 ile 0.106 arasında değiştiği tespit edilmiştir. Geliştirilen yaklaşım, cevher hazırlamada kullanılan modeller ile ayrıca desteklenmiştir.
xii
Projenin “Optik Filtreleme ile Desteklenen Sensör Temelli Ayırıcıların Ambalaj Atıklarının Geri Dönüşümünde Kullanımının Araştırılması” kısmı kapsamında elde edilen çıktılar, yine literatürde bir ilk olarak NIR (Yakın-kızılötesi) sensör entegre edilmiş STA ile farklı plastik türlerinin tanımlanabilirliğinin artırılabildiğini ortaya koymuştur. LP1100 nm filtre ile ayırma başlandığı durumlarda plastik türlerinin daha seçimli olarak ayrılabildiği görülmektedir.